Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se nuk sheh mundësi për koalicione pas zgjedhjeve të 9 shkurtit 2025, duke vlerësuar se partitë opozitare nuk kanë kaluar në proces reformimi.

Kurti, i cili drejton Lëvizjen Vetëvendosje, shpreh besimin se partia e tij do të arrijë rezultate më të mira se ato të vitit 2021 dhe synon të marrë gjysmë milioni vota në zgjedhjet e ardhshme.

Ai theksoi se koalicionet parazgjedhore me partinë Guxo dhe Alternativa janë rezultat i bashkëpunimit të suksesshëm gjatë katër viteve të qeverisjes së përbashkët. Në lidhje me partitë tradicionale si PDK, LDK dhe AAK, Kurti tha se ato nuk kanë treguar shenja të reformimit dhe se sulmet ndaj Vetëvendosjes dhe qeverisë së tij gjatë muajve të fundit kanë thelluar mosbesimin.

Për mandatin e ardhshëm, Kurti përmendi disa projekte kyçe që do të mbeten prioritet: krijimin e Fondit Sovran dhe Bankës Zhvillimore, themelimin e Byrosë për Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme dhe zbatimin e Vetingut për gjyqësorin. Ligji për Fondin Sovran, një shtyllë e rëndësishme për reformat ekonomike, është dërguar për interpretim në Gjykatën Kushtetuese nga opozita, e cila ka ngadalësuar procesin e zbatimit. Kurti kritikoi vonesat e Gjykatës Kushtetuese në trajtimin e kësaj çështjeje dhe shprehu shpresën për një trajtim më të shpejtë në të ardhmen.

Ndërkohë, ai theksoi se Byroja për Konfiskimin e Pasurisë është jetike për luftën kundër korrupsionit dhe për forcimin e sundimit të ligjit. Ligji për këtë organ u rrëzua një herë në Gjykatën Kushtetuese, por u rikthye dhe miratua në Kuvend, dhe aktualisht është sërish në shqyrtim nga Gjykata.

Advertisement

Një ekip shkencëtarësh çekë kanë zbuluar në Shqipërinë e Jugut liqenin termal nëntokësor më të madh në botë dhe e kanë quajtur Liqeni Neuron, sipas fondacionit që financoi ekspeditën, thuhet në një artikull të botuar në “Czech Radio”.

Brenda luginave të zonave kufitare malore midis Greqisë dhe Shqipërisë, shkencëtarët çekë kanë eksploruar prej disa vitesh kushtet komplekse të nëndheshme.Në rajonin e Vromonerit, në anën shqiptare të kufirit, ata hasën një sistem të gjerë shpellash në vitin 2021, të cilat që atëherë i kanë hartuar në detaje.Sistemi përmban shumë burime të nxehta që lëshojnë kolona të larta avulli dhe gjurmimi i burimit të avullit i çoi ata drejt zbulimit të një humnere mbi 100 metra të thellë, të cilën e quajtën Atmos.Në fund të asaj humnerë, ekipi ka konfirmuar zbulimin e liqenit termal nëntokësor më të madh në botë deri më sot.Me një gjatësi prej 138 metrash, një gjerësi prej 42 metrash dhe një perimetër 345 metrash, mund të mbajë 8,335 m3 ujë të nxehtë.Madhësia e dhomës së liqenit është tre herë më e madhe se salla kryesore e Teatrit Kombëtar në Pragë.Harta e sistemit të shpellës dhe zbulimi i liqenit kërkuan pajisje teknike, të cilat u mundësuan nga “Fondacioni Neuron”.Organizata çeke e financimit shkencor i dha ekspeditës gati 1 milion koruna çeke, të dhuruara nga dashamirës privatë dhe tani liqeni nëntokësor shqiptar ka marrë emrin Neuron, në nder të fondacionit.

Richard Bouda, një fotograf dhe speleolog, përshkruan se si u bë zbulimi: “Gjatë eksplorimit fillestar, ne krijuam një hartë bazë duke përdorur pajisjet që kishim. Ne e dinim që atëherë se kishim zbuluar diçka vërtet të veçantë”.

“Falë “Fondacionit Neuron”, kemi blerë një skaner celular LIDAR, i cili na lejoi të masnim të gjithë shpellën dhe të gjithë zonën e liqenit. Ne do të bashkëpunojmë edhe me hidrologët të cilët do të masin pjesën nënujore të atij liqeni duke përdorur një sonar – një sistem për zbulimin e objekteve nënujore”, tha ai.Ekipi çek përdori teknologjinë më të fundit, “GeoSlam” – një lloj teknologjie skanimi 3D, duke krijuar modele të sakta të shpellës.

Procesi me të cilin është bërë shpella që përmban liqenin është gjithashtu e pazakontë.

Advertisement

Uji mineral i liqenit është i ngopur me sulfur hidrogjeni, i cili, në kontakt me ajrin, oksidohet dhe prodhon acid sulfurik – që në mënyrë të përsëritur e kthen shkëmbin gëlqeror në gips të butë.“Puna e ekipit çek në Shqipëri do të kontribuojë për të kuptuar më mirë këtë lloj të rrallë të formimit të shpellave dhe ka shumë punë për të bërë atje”, tha Richard Bouda:“Falë shkencëtarëve me të cilët punojmë, ne e dimë se burimet përreth ushqehen me ujë nga liqeni”, shtoi ai.“Ne besojmë se ky zbulim mund të kontribuojë gjithashtu në mbrojtjen e të gjithë zonës dhe për të kuptuar më mirë hidrologjinë e saj – pasi deri më sot askush nuk e di se si janë të lidhura saktësisht këto ujëra nëntokësore me sipërfaqen”, tha ai.

Republika e Kosovës do të shkojë më 9 shkurt 2025 në zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që nga shpallja e pavarësisë së saj në vitin 2008, raporton Anadolu.

Fushata e cila filloi më 11 janar, vijoi pa incidente të theksuara në territorin e Republikës së Kosovës, megjithëse u konsiderua se liderët politikë përdoren gjuhë nxitëse, nga organizatat që e monitoruan atë.

Këto janë zgjedhjet e nënta parlamentare me radhë që nga periudha e luftës së fundit të vitit 1999 në Kosovë.

Në vitin 2001, 2004 dhe 2007 u mbajtën zgjedhje të rregullta parlamentare, ndërsa pas tyre, më 2010, 2014, 2017, 2019 dhe 2021 u mbajtën zgjedhje të parakohshme parlamentare.

Advertisement

– 28 subjekte politike në garë zgjedhore

Për zgjedhjet e 9 shkurtit të caktuara nga presidentja Vjosa Osmani, pas koordinimit me partitë politike parlamentare, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) certifikoi për pjesëmarrje 28 subjekte politike me 1.280 kandidatë.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur, derisa në mesin e këtyre subjekteve ka parti shqiptare, të komunitetit serb, komunitetit turk dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

Kuvendi i Kosovës ka 120 deputetë të zgjedhur me votë. 20 prej tyre janë vende të garantuara për përfaqësimin e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë, 10 për komunitetin serb dhe 10 për komunitetet e tjera: turk, boshnjak, rom, ashkali, goran dhe egjiptian.

Partia më e madhe në zgjedhjet e fundit, Lëvizja Vetëvendosje, në këto zgjedhje garon me sloganin “Cep më cep”. Kandidat i kësaj partie për kryeministër është kryeministri aktual, Albin Kurti. Ndër premtimet kryesore të kësaj partie është 1 miliard euro për rritjen e kapaciteteve prodhuese në Kosovë, heqja e taksës doganore prej 10 për qind për veturat e importuara nga Bashkimi Evropian, transport publik i integruar me biletë 10 euro në muaj në gjithë Kosovën, 500 milionë euro për Brezovicën për destinacion evropian të turizmit, 100 euro shtesë mbi pensionin bazik për gjyshërit që kujdesen për mbesa e nipa kur prindërit e tyre punojnë, e të tjera.

Advertisement

Partia Demokratike e Kosovës (PDK), me kandidatin e saj për kryeministër Bedri Hamzën, garojnë me sloganin “Kosova mundet ma mirë”. Ndër premtimet kryesore të tij janë rritja e pagave për 50 për qind në sektorin publik, rritja e pensioneve për 70 për qind si dhe subvencionimi i familjeve që i dërgojnë fëmijët në çerdhe me nga 100 euro.

Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), garon me kandidatin Lumir Abdixhiku, me sloganin “Bëhu Ndryshimi”. Abdixhiku në fushatë elektorale ka premtuar investime prej 5 miliardë eurosh, një buxhet prej 5 miliardë eurosh dhe një rritje ekonomike prej 5 për qind gjatë mandatit të tij.

Ndërkohë, Koalicioni “Për Kosovën Fituese” nga partitë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma, me kandidat për kryeministër Ramush Haradinajn, po garojnë me premtimin për anëtarësim në NATO, përcjellë me premtimet për rritje pagash, investime dhe zhvillim ekonomik.

Tri parti nga minoriteti turk janë gjithashtu në garë në kuadër të këtyre zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit. Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) e udhëhequr nga Fikrim Damka, Yenilikçi Türk Hareket Partisi (YTHP) e udhëhequr nga Ertan Simitçi dhe Kosova Adalet Türk Partisi (KATP).

– Zgjedhjet e para ku qytetarët mund të zgjedhin 10 kandidatë për deputetë

Advertisement

Sa i përket mënyrës së votimit, qytetarët do të mund të zgjedhin një subjekt politik dhe deri në 10 kandidatë për deputetë, ndryshe nga votimet e kaluara kur mundësia ishte të zgjidheshin vetëm deri në pesë kandidatë.

Numri i përgjithshëm i votuesve në këto zgjedhje sipas KQZ-së është 2.075.868, prej të cilëve 104.924 janë regjistruar për votim jashtë vendit.

Numri i votuesve të rinj që do të mund të votojnë për herë të parë është 125.852 votues.

Periudha e votimit jashtë Kosovës ka filluar më 9 janar deri më 8 shkurt, ndërsa edhe heshtja zgjedhore këtë vit, pas ndryshimeve ligjore, do të jetë ndryshe nga zgjedhjet e kaluara. Ajo do të zgjasë vetëm gjatë 12 orëve të votimit – një minutë para hapjes së kutive të votimit deri në mbylljen e tyre.

Zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit do të monitorohen edhe nga mbi 100 vëzhgues të Bashkimit Evropian, të cilët vijnë nga 18 vende të ndryshme të BE-së, me qëllim të “ruajtjes së standardeve demokratike”, me ftesë nga presidentja e vendit, Vjosa Osmani.

Advertisement