Connect with us

Lajme nga rajoni

Ish-ministri i Shëndetësisë dhe afera e maskave për mbrojten nga COVID19 në Gjermani!

Published

on

Sigurimi i maskave FFP2 duhej patjetër, sado që të kushtojnë, kështu tha e veproi qeveria gjermane në fillim të pandemisë së Coronës. Përpjekjet për anulimin e blerjeve të maskave janë me pajosa juridike dhe rrit kostot.

Federata i ka punët pisk. Nëprocesin për maskat e mbrojtjes nga Corona, të porositura nga Ministria gjermane e Shëndetësisë, por që nuk u pranuan më vonë dhe nuk u paguan, Gjykata e Lartë e Këlnit ka marrë vendim në favor të njërit prej furnizuesve të maskave. Në instancën e dytë, gjykatësit gjykuan se Ministria e Shëndetësisë duhet të paguajë gati 86 milionë euro, plus 33 milionë euro përqindje të shkaktuara nga shtyrja e pagesave.

Ky vendim mund të ketë efekt zinxhir. Sepse në gjykatë presin edhe 100 padi të tjera të ngjashme. Nëse Ministria e Shëndetësisë do të humbasë edhe në këto procese, atëherë dëmi i shkaktuar mund të arrijë deri në 2,3 miliardë euro, madje edhe më shumë. Qysh tani blerja e maskave shihet si një nga skandalet më të mëdha për harrxhimet e kota të taksave të qytetarëve në historinë e Republikës Federale.

Roli i Kinës në prodhimin e maskave

Një vështrim në të kaluarën: Në mars të viti 2020 bota u përmbys shprehimisht nga pandemia e Coronës. Mungesa kishte sidomos për veshjet mbrojtëse. Maskat për mbrojtjen e rrugëve të frymëmarrjes me standartet FFP2, KN95 ose N95, që të mbrojnë me siguri të madhe kundër virusit, ishin mall që nuk gjendej.

Advertisement

“Kina, e cila prodhonte në atë kohë rreth 80 përqind të maskave, pra prodhuesi kryesor, ishte në izolim total dhe ndaloi eksportin e maskave,” tha deputetja gjemane e partisë kristiandemokrate, Simone Borchardt në një debat që u mbajt në muajin qershor në parlamentin gjerman, Bundestag, lidhur me blerjen e maskave. Bota u sul me ngulm për të shfytëzuar maskat që ishin në dispozicion. „Në Gjermani ne krijuam rregullat për përdorimin disa herësh të maskave, dhe diskutuam madje a mund të laheshin ato, kaq çmenduri pati në atë kohë.”

Llogaritë e ministrit Spahn dhe procesi “Shtëpia e hapur”

Në situatën e krijuar ministri i atëhershëm i Shëndetësisë, Jens Spahn (CDU) morri vendim që maskat të siguroheshin në të ashtuquajturin Proces „Shtëpia e hapur”. Sipas këtij procesi, porositësi publik lidh marrëveshje me të gjitha ndërmarrjet e interesuara, pa bërë përzgjedhjen e tyre. Kështu që rradha i erdhi të gjithë shitësve të maskave.

Llogaria që bëri Spahn ishte që në konkurencën mbarëbotërore për të gjetur maskat, çmimi për maskë duhej mbajtur i lartë, në mënyrë që të arrihej gjetja e mallit. Në kundërshtim me këshillimet e bëra nga punonjësit e ministrisë, që mendonin se çmimi 3 euro për një maskë ishte çmim i arsyeshëm, ministri Spahn e vuri çmimin për maskë 4,50 euro. Për maskat e operacioneve oferta ishte 0,60 euro. Rezonanca ishte e madhe. Shumë më tepër furnizues nga sa mendohej donin të furnizonin shumë më tepër maska nga sa pritej. Në fund ministria arriti të jepte porosi për 5,7 miliardë maska.

“Kjo tregon për një gjë, që çmimi ishte shumë i lartë,” thotë deputetja e socialdemokratëve, Martina Stamm-Fibich. “Sipas mendimit tim shtrohet pyetja si mund të bëheshin llogari të tilla për tregun, dhe kush e mban përgjegjësinë politike,” tha Stamm-Fibich në parlament.

Advertisement

Mbrojtja e Spahnit dhe gjendja e atëhershme

Një akuzë të cilën Jens Spahn nuk e lë të kalojë pa dhënë përgjigje. „Me njohuritë që kemi sot, vendimet që kam marrë unë në atë kohë do të ishin marrë ndryshe, pa dyshim,” pranon politikani i kristiandemokratëve në debatin që u zhvillua në parlament. “Po ashtu, me ato çka dimë sot, unë nuk do e këshilloja procesin e Shtëpisë së Hapur.”

Por nuk duhet harrruar, „çfarë dinim ne në atë kohë dhe cilat ishin kushtet në të cilat u morrën vendimet”. Bëhej fjalë për jetën e njerëzve, drejtorët e klinikave kërcënuan se do të mbyllnin klinikat, sepse personeli mjekësor kërkon të mbrohet. „Kështu që ne siguruam maskat. Ishin të shtrenjta? Po. A ishte situata kaotike? Po. Të gjitha vendet e botës kishin të njëjtin problem,” thotë Spahn në mbrojtje të tij. „Unë nuk njoh askënd që të thoshte atëherë: Ki kujdes, që çmimet të mos jenë shumë të larta! Por njoh shumë vetë që thanë: „Siguro maskat me çdo çmim,” me kuptimin e vërtetë të fjalës.”

I bëri ministria llogaritë gabim?

Llogaritë e bëra nga Ministria e Shëndetësisë ishin që, për pesë milionë të punësuarit në sistemin e shëndetësisë, që përdorin dy maska në ditë, duheshin për një vit tre miliardë maska. „Kush e di nëse nuk do të ketë një valë të dytë ose të tretë virusi, kush e di nëse Kina do mbyllë sërish dyert, ai duhet të bëj kujdes në një situatë të tillë. Dhe këtë gjë bëmë ne, sipas motos: Është më mirë që të kesh gjendje se sa të jesh në nevojë,” thotë politikani i kristiandemokratëve.

Advertisement

Por në fund fare vetëm 1,7 miliardë maskat e porositura u shpërndanë në Gjermani. Që në vitin 2023 u desh të eliminoheshin 1,2 miliardë maska, sepse u kishte kaluar afati i përdorimit. Maska të tjera janë planifikuar po ashtu të eliminohen.

Aspekti i “transaksionit fiks” të kontratës

Por ajo që Spahn nuk e përmend është se duke pasur parasysh pranimet e shumta të porosive, Ministria e Shëndetësisë arriti që herët në përfundimin se i kishte bërë llogaritë gabim. Sepse që në fillim të muajit maj, procesi „Shtëpia e Hapur” u ndalua menjëherë dhe filloi të vritej mendja si mund të dilej nga kontratat e shumta që ishin lidhur.

Një shans u krijua kur ndërmarrjet nuk furnizonin mall me cilësinë e kërkuar. Në këto raste ministria hoqi dorë në mënyrë të njëanshme nga kontrata e blerjes. E njëjta gjë u bë edhe me furnizuesit që nuk e sillnin mallin në kohën e duhur, por sillnin një pjesë të maskave në afatin për të cilin kishin rënë dakord të sillnin gjithë mallin. Në kontratat e blerjeve bëhej fjalë për një „transaksion fiks”, sipas të cilit detyrimet e kontratës bëheshin të pavlefshme mbas kalimit të afatit të furnizimit.

Gjykatësit: Furnizuesit janë lënë në disfavor

Advertisement

Por pikërisht këtë aspekt Gjykata e Këlnit e quajti të paefektshëm. Gjykatësit ishin të mendimit se në këtë mënyrë furnizuesit janë lënë në „disfavor” në mënyrë „të padrejtë”. Në vend të kësaj pike, ministria duhet të jepte një afat të dytë për përmbushjen e detyrimeve të furnizimi të mallit.

Gjykata tha se ka qenë në interes të Ministrisë së Shëndetësisë, që për të siguruar në afat të shkurtër, maska të përdorshme mbrojtjeje, duhej menduar edhe dhënia e një afati tjetër furnizimi, pak kohë më vonë. Deputeti i Të Gjelbërve, Andreas Audretsch, foli për „tendera të çuditshme juridike”. Kontratat janë lidhur „me shumë erë nga pikëpamja juridike”, akuzoi ai Spahnin para parlamentit.

Revizioni para Gjykatës Federale i pasigurt

Ministria federale e Shëndetësisë, që drejtohet nga socialdemokratët që prej ndryshimit të qeverisë në fund të 2021, do që ta çojë rastin në Gjykatën Federale, pra në instancën më të lartë juridike të Gjermanisë. Sepse gjykatësit e Këlnit morrën vendim ndryshe nga gjykatësit e Bonit, të cilët e kthyen në instancën e parë mbrapsht padinë e ngritur nga ndërmarrja e furnizimit të maskave.

Megjithatë duhet parë, nëse Gjykata Federale e pranon rastin. Nëse nuk e pranon, atëherë vendimi i Gjykatës së Këlnit hyn në fuqi dhe bashkë me të edhe efekti zinxhir i përmendur për rastet e tjera, bashkë me pasojat përkatëse financiare.

Advertisement

Rishikimi politik i Coronës: Këshilla qytetarë apo Komision Enquete?

Pavarësisht nga trajtimi juridik, debati politik vazhdon dhe ai nuk zhvillohet vetëm për blerjen e maskave. A ishin të justifikueshme masat e marra nga shteti për Coronën me ndërhyrjen e thellë dhe të gjerë në të drejtat themelore? Cilat janë mësimet e nxjerra nga pandemia, çfarë duhet bërë ndryshe në të ardhmen?

Por partitë në pushtet, socialdemokratët, Të Gjelbërit dhe liberalët nuk kanë rënë dakord deri tani për formën me të cilën duhet bërë rishikimi i proceseve të lidhura me Coronën. Të tria partitë preferojnë ngritjen e një Këshilli Qytetar. Të Gjelbërit dhe Liberalët kërkojnë po ashtu krijimin në parlament të një Komisioni etik, Enquete. Pandemia e Coronës është vërtet histori, por ajo nuk është mbyllur nga pikëpamja politike dhe financiare./DW

Advertisement

Lajme nga rajoni

Zgjedhjet parlamentare në Kosovë, Kurti tregon synimet e tij

Published

on

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se nuk sheh mundësi për koalicione pas zgjedhjeve të 9 shkurtit 2025, duke vlerësuar se partitë opozitare nuk kanë kaluar në proces reformimi.

Kurti, i cili drejton Lëvizjen Vetëvendosje, shpreh besimin se partia e tij do të arrijë rezultate më të mira se ato të vitit 2021 dhe synon të marrë gjysmë milioni vota në zgjedhjet e ardhshme.

Ai theksoi se koalicionet parazgjedhore me partinë Guxo dhe Alternativa janë rezultat i bashkëpunimit të suksesshëm gjatë katër viteve të qeverisjes së përbashkët. Në lidhje me partitë tradicionale si PDK, LDK dhe AAK, Kurti tha se ato nuk kanë treguar shenja të reformimit dhe se sulmet ndaj Vetëvendosjes dhe qeverisë së tij gjatë muajve të fundit kanë thelluar mosbesimin.

Për mandatin e ardhshëm, Kurti përmendi disa projekte kyçe që do të mbeten prioritet: krijimin e Fondit Sovran dhe Bankës Zhvillimore, themelimin e Byrosë për Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme dhe zbatimin e Vetingut për gjyqësorin. Ligji për Fondin Sovran, një shtyllë e rëndësishme për reformat ekonomike, është dërguar për interpretim në Gjykatën Kushtetuese nga opozita, e cila ka ngadalësuar procesin e zbatimit. Kurti kritikoi vonesat e Gjykatës Kushtetuese në trajtimin e kësaj çështjeje dhe shprehu shpresën për një trajtim më të shpejtë në të ardhmen.

Ndërkohë, ai theksoi se Byroja për Konfiskimin e Pasurisë është jetike për luftën kundër korrupsionit dhe për forcimin e sundimit të ligjit. Ligji për këtë organ u rrëzua një herë në Gjykatën Kushtetuese, por u rikthye dhe miratua në Kuvend, dhe aktualisht është sërish në shqyrtim nga Gjykata.

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga rajoni

Zbulohet në Shqipëri, liqeni termal nëntoksor më i madh në botë

Published

on

Një ekip shkencëtarësh çekë kanë zbuluar në Shqipërinë e Jugut liqenin termal nëntokësor më të madh në botë dhe e kanë quajtur Liqeni Neuron, sipas fondacionit që financoi ekspeditën, thuhet në një artikull të botuar në “Czech Radio”.

Brenda luginave të zonave kufitare malore midis Greqisë dhe Shqipërisë, shkencëtarët çekë kanë eksploruar prej disa vitesh kushtet komplekse të nëndheshme.Në rajonin e Vromonerit, në anën shqiptare të kufirit, ata hasën një sistem të gjerë shpellash në vitin 2021, të cilat që atëherë i kanë hartuar në detaje.Sistemi përmban shumë burime të nxehta që lëshojnë kolona të larta avulli dhe gjurmimi i burimit të avullit i çoi ata drejt zbulimit të një humnere mbi 100 metra të thellë, të cilën e quajtën Atmos.Në fund të asaj humnerë, ekipi ka konfirmuar zbulimin e liqenit termal nëntokësor më të madh në botë deri më sot.Me një gjatësi prej 138 metrash, një gjerësi prej 42 metrash dhe një perimetër 345 metrash, mund të mbajë 8,335 m3 ujë të nxehtë.Madhësia e dhomës së liqenit është tre herë më e madhe se salla kryesore e Teatrit Kombëtar në Pragë.Harta e sistemit të shpellës dhe zbulimi i liqenit kërkuan pajisje teknike, të cilat u mundësuan nga “Fondacioni Neuron”.Organizata çeke e financimit shkencor i dha ekspeditës gati 1 milion koruna çeke, të dhuruara nga dashamirës privatë dhe tani liqeni nëntokësor shqiptar ka marrë emrin Neuron, në nder të fondacionit.

Richard Bouda, një fotograf dhe speleolog, përshkruan se si u bë zbulimi: “Gjatë eksplorimit fillestar, ne krijuam një hartë bazë duke përdorur pajisjet që kishim. Ne e dinim që atëherë se kishim zbuluar diçka vërtet të veçantë”.

“Falë “Fondacionit Neuron”, kemi blerë një skaner celular LIDAR, i cili na lejoi të masnim të gjithë shpellën dhe të gjithë zonën e liqenit. Ne do të bashkëpunojmë edhe me hidrologët të cilët do të masin pjesën nënujore të atij liqeni duke përdorur një sonar – një sistem për zbulimin e objekteve nënujore”, tha ai.Ekipi çek përdori teknologjinë më të fundit, “GeoSlam” – një lloj teknologjie skanimi 3D, duke krijuar modele të sakta të shpellës.

Procesi me të cilin është bërë shpella që përmban liqenin është gjithashtu e pazakontë.

Advertisement

Uji mineral i liqenit është i ngopur me sulfur hidrogjeni, i cili, në kontakt me ajrin, oksidohet dhe prodhon acid sulfurik – që në mënyrë të përsëritur e kthen shkëmbin gëlqeror në gips të butë.“Puna e ekipit çek në Shqipëri do të kontribuojë për të kuptuar më mirë këtë lloj të rrallë të formimit të shpellave dhe ka shumë punë për të bërë atje”, tha Richard Bouda:“Falë shkencëtarëve me të cilët punojmë, ne e dimë se burimet përreth ushqehen me ujë nga liqeni”, shtoi ai.“Ne besojmë se ky zbulim mund të kontribuojë gjithashtu në mbrojtjen e të gjithë zonës dhe për të kuptuar më mirë hidrologjinë e saj – pasi deri më sot askush nuk e di se si janë të lidhura saktësisht këto ujëra nëntokësore me sipërfaqen”, tha ai.

Continue Reading

Lajme nga rajoni

Kosova në prag të zgjedhjeve të para të rregullta parlamentare që nga pavarësia

Published

on

Republika e Kosovës do të shkojë më 9 shkurt 2025 në zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që nga shpallja e pavarësisë së saj në vitin 2008, raporton Anadolu.

 

Fushata e cila filloi më 11 janar, vijoi pa incidente të theksuara në territorin e Republikës së Kosovës, megjithëse u konsiderua se liderët politikë përdoren gjuhë nxitëse, nga organizatat që e monitoruan atë.

Këto janë zgjedhjet e nënta parlamentare me radhë që nga periudha e luftës së fundit të vitit 1999 në Kosovë.

Në vitin 2001, 2004 dhe 2007 u mbajtën zgjedhje të rregullta parlamentare, ndërsa pas tyre, më 2010, 2014, 2017, 2019 dhe 2021 u mbajtën zgjedhje të parakohshme parlamentare.

Advertisement

– 28 subjekte politike në garë zgjedhore

Për zgjedhjet e 9 shkurtit të caktuara nga presidentja Vjosa Osmani, pas koordinimit me partitë politike parlamentare, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) certifikoi për pjesëmarrje 28 subjekte politike me 1.280 kandidatë.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur, derisa në mesin e këtyre subjekteve ka parti shqiptare, të komunitetit serb, komunitetit turk dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

Kuvendi i Kosovës ka 120 deputetë të zgjedhur me votë. 20 prej tyre janë vende të garantuara për përfaqësimin e komuniteteve që nuk janë shumicë në Kosovë, 10 për komunitetin serb dhe 10 për komunitetet e tjera: turk, boshnjak, rom, ashkali, goran dhe egjiptian.

Partia më e madhe në zgjedhjet e fundit, Lëvizja Vetëvendosje, në këto zgjedhje garon me sloganin “Cep më cep”. Kandidat i kësaj partie për kryeministër është kryeministri aktual, Albin Kurti. Ndër premtimet kryesore të kësaj partie është 1 miliard euro për rritjen e kapaciteteve prodhuese në Kosovë, heqja e taksës doganore prej 10 për qind për veturat e importuara nga Bashkimi Evropian, transport publik i integruar me biletë 10 euro në muaj në gjithë Kosovën, 500 milionë euro për Brezovicën për destinacion evropian të turizmit, 100 euro shtesë mbi pensionin bazik për gjyshërit që kujdesen për mbesa e nipa kur prindërit e tyre punojnë, e të tjera.

Advertisement

Partia Demokratike e Kosovës (PDK), me kandidatin e saj për kryeministër Bedri Hamzën, garojnë me sloganin “Kosova mundet ma mirë”. Ndër premtimet kryesore të tij janë rritja e pagave për 50 për qind në sektorin publik, rritja e pensioneve për 70 për qind si dhe subvencionimi i familjeve që i dërgojnë fëmijët në çerdhe me nga 100 euro.

Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), garon me kandidatin Lumir Abdixhiku, me sloganin “Bëhu Ndryshimi”. Abdixhiku në fushatë elektorale ka premtuar investime prej 5 miliardë eurosh, një buxhet prej 5 miliardë eurosh dhe një rritje ekonomike prej 5 për qind gjatë mandatit të tij.

Ndërkohë, Koalicioni “Për Kosovën Fituese” nga partitë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma, me kandidat për kryeministër Ramush Haradinajn, po garojnë me premtimin për anëtarësim në NATO, përcjellë me premtimet për rritje pagash, investime dhe zhvillim ekonomik.

Tri parti nga minoriteti turk janë gjithashtu në garë në kuadër të këtyre zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit. Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) e udhëhequr nga Fikrim Damka, Yenilikçi Türk Hareket Partisi (YTHP) e udhëhequr nga Ertan Simitçi dhe Kosova Adalet Türk Partisi (KATP).

– Zgjedhjet e para ku qytetarët mund të zgjedhin 10 kandidatë për deputetë

Advertisement

Sa i përket mënyrës së votimit, qytetarët do të mund të zgjedhin një subjekt politik dhe deri në 10 kandidatë për deputetë, ndryshe nga votimet e kaluara kur mundësia ishte të zgjidheshin vetëm deri në pesë kandidatë.

Numri i përgjithshëm i votuesve në këto zgjedhje sipas KQZ-së është 2.075.868, prej të cilëve 104.924 janë regjistruar për votim jashtë vendit.

Numri i votuesve të rinj që do të mund të votojnë për herë të parë është 125.852 votues.

Periudha e votimit jashtë Kosovës ka filluar më 9 janar deri më 8 shkurt, ndërsa edhe heshtja zgjedhore këtë vit, pas ndryshimeve ligjore, do të jetë ndryshe nga zgjedhjet e kaluara. Ajo do të zgjasë vetëm gjatë 12 orëve të votimit – një minutë para hapjes së kutive të votimit deri në mbylljen e tyre.

Zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit do të monitorohen edhe nga mbi 100 vëzhgues të Bashkimit Evropian, të cilët vijnë nga 18 vende të ndryshme të BE-së, me qëllim të “ruajtjes së standardeve demokratike”, me ftesë nga presidentja e vendit, Vjosa Osmani.

Advertisement
Continue Reading

Më të lexuarat