Lajme nga vendi
Bullizmi në shkolla, fenomen shqetësues

Gjashtëmbëdhjetëvjeçarja Erda (emër i vënë nga Radio Evropa e Lirë që të ruajë identitetin e saj me gjithë lejen nga prindërit), nxënëse në një shkollë të mesme në Shkup, thotë se ajo ka qenë pre e bullizmit nga bashkëmoshatarët e saj për mënyrën se si është veshur.
“Unë e kam përjetuar njërën nga format e bullizmit lidhur me mënyrën se si vishem. Ka nxënës që paragjykojnë mënyrën e veshjes. Unë e kam përjetuar bullizmin në lëkurë, shoqëria më ka thënë se nuk është mirë t’i veshësh ato atlete se nuk janë ‘trending’, atë bluzë apo pantallona, nuk është mirë që çdo ditë t’i veshësh gjërat e njëjta, megjithëse nuk mendoj se veshja është ajo që të tregon si je. Duhet nga brenda të jesh njeri i mirë dhe jo [nga] mënyra si vishesh…”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.
Një tjetër gjimnazist nga Ohri, Marko (po ashtu emër i vendosur nga redaksia e REL-it me qëllim të ruajtjes së identitetit me gjithë lejen nga prindërit), thotë se që në fëmijëri ka qenë i bullizuar për shkak të mbipeshës.
“Isha viktimë e bullizmit. Unë si fëmijë që gjithmonë isha me trup më të plotë në lëkurën time e kam ndier bullizmin nga bashkëmoshatarët e mi”, thotë Marko.
Pasi kanë kërkuar ndihmë nga prindërit dhe në shkollë, këtyre dy të rinjve u është sugjeruar që t’i injorojnë fjalët që i lëndojnë nga bashkëmoshatarët e tyre, por kjo gjë ka qenë shumë e vështirë për ta duke i çuar madje edhe në depresion.
“Zakonisht, më thonë injoroji, por këtë nuk mund ta bëj pasi këta nxënës që bullizojnë i kam në klasë dhe e kam të pamundur t’i injoroj”, thotë Erda.
“Kur i dëgjoja komentet e pahijshme për peshën time trupore rashë edhe në depresion. Pasi ndihesha i pafuqishëm, u mbylla në vete dhe tani zgjedh me kë shoqërohem”, thotë ai.
Erda dhe Marko janë pjesë e të rinjve të shumtë, të cilët në shkollë ndihen të bullizuar.
Të dhënat e sondazhit që ka realizuar Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi”, ku janë përfshirë 2.000 nxënës të arsimit fillor dhe të mesëm, kanë nxjerrë në pah se një në tre fëmijë është përgjigjur se nuk ndihet i sigurt në shkollë dhe një në katër fëmijë nuk di të dallojë se është viktimë e dhunës së bashkëmoshatarëve.
Rasti tragjik në Beograd i vrasjes së 8 nxënësve nga bashkëmoshatari i tyre, ka nxitur debatin për nevojën e identifikimit të rasteve të bullizmit dhe eliminimin e këtij fenomeni në mesin e të rinjve.
Madje, dhe vetë ministri i Arsimit, Jeton Shaqiri, para gjimnazistëve është shprehur se ka qenë viktimë e bulizmit pasi nuk ka ditur të vallëzoj dhe për këtë është ngacmuar nga bashkëmoshatarët e tij si gjimnazist.
Ndërkaq, Gordana Bllazhevska-Spiridinova, psikologe në gjimnazin “Nikolla Karev” të Shkupit thotë se shqetësues është fakti që të rinjtë mes vete ofendimin e shohin si simbol i forcës dhe i dukjes sa më në hap me kohën.
“Nëse ngacmon, irriton bashkëmoshatarët, në atë rast je më i dukshëm, më ‘in’. Në këtë mënyrë dhunuesit stimulohen përderisa viktimat nëse ankohen në atë rast kjo merret si dobësi dhe ngacmohen më shumë pastaj. E keqja më e madhe është se ofendimet merren si vlerë, si diçka që tregon forcën e të rinjve dhe jo si diçka e shëmtuar”, thotë ajo.
Kurse, sociologët thonë se edhe në rastet që janë të vetëdijshëm për prezencën e bullizmit, nuk dinë se ku duhet adresuar.
Tatjana Stojanovska-Ivanova, sociologe, thotë për Radion Evropa e Lirë se rritja e ndërgjegjësimit, sidomos nëpërmjet trajnimit të mësuesve për të ndihmuar fëmijët të raportojnë rastet e bullizmit është një nga mënyrat më efikase për të trajtuar këtë problem në shkolla.
“Nëse nisemi duke treguar shembujt që i kemi përjetuar ne personalisht, duke i inkurajuar të rinjtë të flasin për atë që përjetojnë në shkollë, ngacmohen për diçka se janë më ndryshe, ne do të arrijmë t’i ndihmojmë, si kuadër, mësimdhënës, prind po edhe shoqëri”, thekson ajo.
Njohësit e shëndetit mendor të fëmijëve theksojnë se ky lloj ngacmimi duhet parë përtej shfaqjes së agresivitetit mes të rinjve në kontekst të shkollave, pasi kjo çështje dëmton shëndetin publik ngase fëmijët e bullizuar më vonë shfaqin shenja agresivitet gjatë moshës madhore.
Për të parandaluar këtë fenomen, Ministria e Arsimit ka hapur një adrese e-maili për denoncimin e dhunës, ku kanë arritur dhjetëra denoncime nga e gjithë Maqedonia e Veriut që lidhen me raste të ndryshme dhune mes moshatarëve nëpër shkolla. Në mesin e tyre ka edhe ankesa për shfaqen e sjelljeve të dhunshme edhe nga ana e mësimdhënësve./REL
Lajme nga vendi
Njëmbëdhjetë persona në kontakt me të punësuaren e hospitalizuar në Klinikën infektive nën mbikëqyrje 14-të ditore

Njëmbëdhjetë persona në kontakt me një të punësuare të shtruar në Klinikën infektive janë nën mbikëqyrje 14-të ditore, pasi ajo është diagnostikuar me ethe hemorragjike krimea kongo, informoi sot Renata Mlladenovska, drejtore e Inspektoratit Shtetëror Sanitar dhe Shëndetësor (ISHSSH).
“Pas marrjes së informacionit nga Instituti për Shëndet Publik, të njëjtën ditë, pra më 5 gusht, ekip i epidemiologëve nga Qendra për Shëndet Publik – Shkup, ka kryer kontroll epidemiologjik, janë bërë anketa dhe kontakte. Informacioni është ndarë dhe me ISHSSH-në dhe si institucion lëshuam edhe 11 zgjidhje, ato janë kontakte të tashmë pacientes së shtruar e cila është edhe e punësuar në Klinikën infektive. Ato 11 kontakte do të jenë nën mbikëqyrje shëndetësore 14-ditore”, tha Mlladenovska.
Ajo sqaroi se çfarë nënkupton mbikëqyrja shëndetësore.
“Pacientja, përkatësisht kontaktet do të duhet të paraqiten dhe të jenë në kontakt të vazhdueshëm me epidemiologun kujdestar nga Qendra për Shëndet Publik – Shkup, nuk është izolim klasik, megjithatë nuk duhet të kenë kontakt me të tjerët – nëse është familja e ngushtë, thjesht të durojnë këto 14 ditë që të mos përhapet ky infeksion dhe shpresoj që ky të jetë rasti i fundit. Sa u përket 29 kontakteve të mëparshme, nga ato 29 kontakte, një është konfirmuar si rast, kemi mbikëqyrje shëndetësore, vendime të marra për 40 persona”, ka thënë Mlladenovska.
E pyetur nëse këta 11 kontakte janë të gjithë nga Klinika infektive apo familja, ajo sqaroi se nga këta 11, dhjetë persona janë nga familja e ngushtë e pacientes dhe një kontakt është e një kolege të saj poashtu nga Klinika infektive.
Më herët, kryetari i Komisionit për Sëmundje Infektive, Zllate Mehmedoviq, tha për MIA-n se Komisioni absolutisht qëndron prapa asaj që është bërë nga Instituti i Shëndetit Publik, masat e ndërmarra dhe rekomandimet që jepen.
Nga ajo që kanë parë, shtoi ai, rasti i parë është rast i infektimit të drejtpërdrejtë, ndërsa i dyti me gjasë është gjatë transmetimit përmes gjakut të kontaminuar.
Në rastin e parë të infeksionit të drejtpërdrejtë ndërroi jetë një paciente 27-vjeçare, pas infektimit nga pickimi i rriqrës.
Lajme nga vendi
Dogana e Maqedonisë ka konfiskuar fletobligacione në vlerë 92 milionë dollarë nga një shtetas i Turqisë

Drejtori i Doganave, Stefan Bogoev në një konferencë të jashtëzakonshme për shtyp njoftoi se Doganat e Maqedonisë së Veriut kanë konfiskuar fletobligacione në vlerë të 92 milionë dollarëve, shkruan TV21. Bogoev tha se janë konfiskuar 184 fletobligacione me vlerë të veçantë nominale prej 500 mijë dollarëve.
“Obligacionet janë gjetur tek një udhëtar, shtetas i Turqisë, i cili ka ardhur me fluturim të rregullt nga Stambolli dhe është përcaktuar për të kaluar në të ashtuquajturin “kanal i gjelbër”, respektivisht se nuk ka mall për të deklaruar, ndërsa gjatë kontrollit me skaner dhe kontrollit shtesë të detajuar, tek i njëjti janë gjetur në 4 dosje brenda një çante të zezë”, tha mes tjerash Bogoev duke shtuar se personi në fjalë është dënuar nga gjykata e vendit, ndërsa fletobligacionet i janë dorëzuar Agjencisë për Menaxhim me Pronë të Konfiskuar.
Lajme nga vendi
100 ushtarë nesër nisen për në Slloveni, janë kërkuar mjete materiale dhe teknike

Nesër në mëngjes ushtarët maqedonas duhet të nisen për në Slloveni, ku do të ndihmojnë në përballimin e përmbytjeve katastrofike. Këtë e theksoi sot ministrja e Mbrojtjes, Slavjanka Petrovska, duke theksuar se nuk ka pasur vonesa në ndihmën e ofruar.
Që në momentin e parë kur ndodhi aksidenti, e gjithë maja e shtetit kontaktoi autoritetet atje dhe ne i dhamë mbështetjen tonë vetëmohuese. Nga ata na thanë se sapo të bëjnë analizat do të dorëzohen kërkesat dhe kanë mbërritur dje. Për këtë kemi reaguar menjëherë dhe sot në seancën e Qeverisë do të marrim vendim që të dërgohen 100 ushtarë nga përbërje të ndryshme, të cilët do t’u përgjigjen nevojave të ushtrisë dhe shtetit slloven, tha Petrovska.
Ministri sqaroi se ushtarët tanë tashmë janë gati. Në kërkesë thuhet se kërkohen 200 ushtarë.
Sipas saj, janë kërkuar mjete të tjera materialo-teknike të cilat nuk jemi në gjendje t’i dorëzojmë.
Presidenti Stevo Pendarovski dje në bisedë me presidenten sllovene Natasha Pirc-Musar shprehu keqardhje dhe keqardhje për Slloveninë dhe gjithë banorët e saj për humbjet dhe dëmet e pësuara nga vërshimet, të cilat ishin të përmasave të mëdha, dhe shprehu gatishmërinë për të ndihmuar.
-
Lajme nga vendi1 year ago
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
-
Lajme nga vendi1 year ago
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
-
Lajme nga vendi9 months ago
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve