Lajme nga vendi

Maqedonia dhe Hungaria “kampione” sipas inflacionit në rajon

Published

3 months ago

January 3, 2023

Viti i fundit ekonomik, krahas rrethanave të shumta, të paktën të pafavorshme, ishte ndoshta më i shënuar nga rikthimi i inflacionit.

Lufta në Ukrainë, thatësira, rritja globale e çmimeve të energjisë dhe ushqimeve e kanë kthyer botën në vitet 1970, një kohë e inflacionit dyshifror dhe rritjes së dobët ekonomike.

Në Shtetet e Bashkuara, Gjermani dhe Britaninë e Madhe, inflacioni vitin e kaluar arriti në nivelet më të larta në dyzet vitet e fundit.

Në Amerikë në nëntor ishte 7.3 për qind dhe në Eurozonë ishte 10 për qind.

Është interesante se inflacioni në Japoni është më i larti që nga viti 1991 dhe është 3.8 për qind.

Duhet thënë gjithashtu se në Kinë rritja e çmimeve të konsumit ishte vetëm 1.6 për qind.

Në Serbi, inflacioni vjetor në nëntor arriti në 15.1 për qind dhe po të shkosh sipas statistikave të Bankës Popullore të Serbisë. Që nga viti 2007 inflacioni vjetor nuk ka arritur në 15 për qind (në qershor 2011 ishte afër 14.9 për qind). .

Disa vende në Evropë, veçanërisht në Evropën Qendrore dhe Lindore, kanë rritje më të lartë të çmimeve të konsumit. Për shembull, inflacioni vjetor në Lituani arriti në 22.9 për qind në nëntor dhe 21.8 për qind në Letoni.

Hungarezët patën një inflacion prej 22.5 për qind në nëntor, me një rritje të çmimeve të ushqimeve deri në 43.8 për qind krahasuar me nëntorin 2021.

Megjithatë, rekordmen në Evropë është Turqia me inflacion prej 84.4 për qind dhe në kuadër të saj, një rritje e çmimeve të ushqimeve prej 102.6 për qind për vitin që përfundon në nëntor.

Pas Hungarisë, Maqedonia ka inflacionin më të lartë me 19,5 për qind, e ndjekur nga Mali i Zi me 17,5 për qind dhe rritje e lartë e çmimeve të ushqimeve prej 30 për qind.

Inflacioni i nëntorit në BiH është 16.3 për qind, në Kroaci 13.5 për qind, ndërsa Shqipëria ka një nga normat më të ulëta të inflacionit në Evropë, vetëm 7.9 për qind.

Duhet thënë se një nga arsyet e diferencës së inflacionit midis vendeve është shkalla në të cilën vendet kanë ndërhyrë për të mbrojtur popullsinë nga rritja e çmimeve.

Kështu, në Eurozonë rritja e çmimit të energjisë është 34.9 për qind, ndërsa në vende si Serbia dhe veçanërisht Shqipëria, një pjesë të mirë të rritjes së çmimit e mori shteti duke ngrirë apo kufizuar rritjen e çmimit të energjisë elektrike dhe gaz për familjet.

Nëse ka diçka pozitive në lidhje me këto rritje masive të çmimeve, është se rritja e inflacionit duket se ka arritur kulmin në shumë vende dhe tani ka filluar të bjerë.

Çmimet e ushqimeve dhe të energjisë duket se janë kontribuuesit më të mëdhenj në këtë, të cilat kontribuan më së shumti në rritjen e shpejtë të çmimeve.

Sipas indeksit të çmimeve të ushqimeve të FAO-s, çmimet globale në nëntor të këtij viti ishin vetëm 0.3 për qind më të larta se çmimet në të njëjtin muaj të vitit të kaluar.

Çmimet e drithërave ranë me 1.3 për qind krahasuar me muajin tetor, por janë ende 6.3 për qind mbi nivelin e vitit të kaluar.

Çmimet e qumështit kanë rënë në pesë muajt e fundit, por janë ende 9.2 për qind mbi ato të nëntorit të vitit të kaluar. E njëjta gjë është edhe me mishin, i cili është ende 4.1 për qind më i shtrenjtë se një vit më parë.

Vetëm sheqeri është 4.9 për qind më i lirë se vitin e kaluar.
Dhe gjendja e tregut të energjisë është stabilizuar. Çmimi i gazit në Evropë (çmimi holandez TTF) është rikthyer në nivelin e fundit të shkurtit 2022, para luftës në Ukrainë.

Çmimi i një megavat-orë gazi një ditë më parë ishte 76.3 euro. Çmimi maksimal arriti në 342.8 euro për megavat orë.

Megjithatë, është ende larg çmimeve të benzinës në gjysmën e parë të vitit të kaluar, të cilat ishin rreth 18 euro për megavat orë.

Në stabilizimin e çmimit të benzinës ka ndikuar mbushja maksimale e depozitave evropiane të gazit, por kjo nuk është garanci që vitin e ardhshëm, kur të vijë koha e mbushjes së magazinave për dimrin e ardhshëm, çmimet nuk do të fillojnë të kërcejnë më.

Dhe çmimi me shumicë i energjisë elektrike ra në një nivel prej rreth 140 euro për megavat orë dhe në vjeshtë për pak ditë arriti në nivele të pabesueshme rreth 1000 euro për megavat orë.

Lajme nga vendi

Saiti: Vendimet e Gjykatës Kushtetuese doemos të respektohen

Published

1 day ago

March 31, 2023

TetovaExpres

Vendimi i Gjykatës Kushtetuese duhet të respektohet. E lexova deklaratën e tyre dhe është e vërtetë, ato nuk përcaktojnë pagën, por kanë korrigjuar dispozita që sipas tyre konsiderojnë se mund të korrigjohen, deklaroi kryetari i Shoqatës së gjyqtarëve, Xhemali Saiti.

Në pyetjen e gazetarëve në kuadër të Konferencës së sotme të gjyqtarëve 2023, me rastin e 31 Marsit – Ditës së gjyqësorit, Saiti theksoi se çështja është nëse shteti për momentin ka kapacitete ekonomike për t’i përmbushur ato kërkesa.

“Kjo mënyrë e përllogaritjes së pagës e cila ekzistonte deri më tani është bllokuar me një dispozitë e cila duhej të ketë karakter të përkohshëm, por ajo dispozitë ka që zbatohet tashmë 15 vite. Çështje tjetër është se a ka për momentin shteti kapacitet ekonomik për t’i përmbushur këto kërkesa, atë çështje me siguri e dinë njerëz nga qeveria dhe mund të përgjigjen”, tha Saiti.

Ai shprehu edhe indinjatën e tyre për mospërmbushjen e obligimeve të Qeverisë ndaj gjyqtarëve lidhur me rritjen e pagave.

“Ju e dini se jemi në një proces të gjatë negociatash me Qeverinë, duke hequr dorë nga kërkesat tona legjitime që të miratohet Ligj për pagat e gjyqtarëve i cili një ditë para vendimit të Gjykatës Kushtetuese u dorëzua në Komisionin para Kuvendit dhe u bllokua përmes amendamenteve, pastaj pasoi vendimi i Gjykatës Kushtetuese”, sqaroi Saiti, duke shtuar se pushteti ekzekutiv dhe legjislativ duhet ta përmbushin obligimin e tyre.

Gjykata Kushtetuese me vendim për shfuqizimin e dy neneve të Ligjit për paga dhe kompensim të funksionarëve, mundësoi rritjen e pagave të funksionarëve shtetërorë për 78 për qind. Me vendimin, përveç kryeministrit, presidentit, kryetarit të Kuvendit dhe të gjithë kryerësve të funksioneve publike përfshihen edhe gjyqtarët kushtetues.

Lajme nga vendi

Zhduket një vajzë 12-vjeçare nga Shkupi, prindërit e saj kërkojnë ndihmë

Published

1 day ago

March 31, 2023

TetovaExpres

Një vajzë 12-vjeçare nga Shkupi është zhdukur që nga dje. Thirrje për ndihmë kanë publikuar edhe prindërit që kanë denoncuar rastin në polici mbrëmjen e djeshme në rrjetet sociale.

Familja e 12-vjeçares Anisa Ajro nga Shkupi që nga mëngjesi i sotëm është në kërkim të saj në rrjetet sociale dhe janë lënë numra telefoni që kushdo që e sheh të telefonojë të afërmit e saj. Të dhënat zyrtare thonë se vajza është larguar disa herë nga shtëpia dhe me ndihmën e policisë është kthyer pranë familjes.

“Më datë 30.03.2023 në Stacionin Policor Bit Pazar në ora 20:30, E.A.(38) ka raportuar se vajza e tij A.A.(12) ka ikur, ndërsa rreth orës 22:00 G.O.(39) ka lajmëruar se vajza e tij ka ikur vajzën MK (15). ). MK dhe më parë në disa raste ajo është larguar nga shtëpia dhe është kthyer mbrapsht. “Po merren masa për gjetjen e personave”, tha MPB për “A1on”.

Lajme nga vendi

Në rrugën magjistrale Shkup-Bllacë gjendet një trup i pajetë

Published

1 day ago

March 31, 2023

TetovaExpres

Në rrugën magjistrale Shkup-Bllacë, mbrëmë rreth orës 23:30 (30.03.2023) është denoncuar se tek qarkorja në Vizbeg është gjetur një trup i pa jetë, pa kokë. Në vend ngjarje ka dalë ekip i mjekësisë ligjore dhe prokuror publik.

Sipas informacioneve të para, me siguri bëhet fjalë për migrant ilegal i cili është rrëzuar nga kamioni në të cilin ka qenë duke udhëtuar, ndërsa më pas është shkelur nga një makinë e rëndë që nuk është ndaluar në vendin e ngjarjes. Më tepër informacione pritet gjatë ditës.