Connect with us

Lajme nga vendi

Maqedonia dhe Hungaria “kampione” sipas inflacionit në rajon

Published

on

Viti i fundit ekonomik, krahas rrethanave të shumta, të paktën të pafavorshme, ishte ndoshta më i shënuar nga rikthimi i inflacionit.

Lufta në Ukrainë, thatësira, rritja globale e çmimeve të energjisë dhe ushqimeve e kanë kthyer botën në vitet 1970, një kohë e inflacionit dyshifror dhe rritjes së dobët ekonomike.

Në Shtetet e Bashkuara, Gjermani dhe Britaninë e Madhe, inflacioni vitin e kaluar arriti në nivelet më të larta në dyzet vitet e fundit.

Në Amerikë në nëntor ishte 7.3 për qind dhe në Eurozonë ishte 10 për qind.

Është interesante se inflacioni në Japoni është më i larti që nga viti 1991 dhe është 3.8 për qind.

Advertisement

Duhet thënë gjithashtu se në Kinë rritja e çmimeve të konsumit ishte vetëm 1.6 për qind.

Në Serbi, inflacioni vjetor në nëntor arriti në 15.1 për qind dhe po të shkosh sipas statistikave të Bankës Popullore të Serbisë. Që nga viti 2007 inflacioni vjetor nuk ka arritur në 15 për qind (në qershor 2011 ishte afër 14.9 për qind). .

Disa vende në Evropë, veçanërisht në Evropën Qendrore dhe Lindore, kanë rritje më të lartë të çmimeve të konsumit. Për shembull, inflacioni vjetor në Lituani arriti në 22.9 për qind në nëntor dhe 21.8 për qind në Letoni.

Hungarezët patën një inflacion prej 22.5 për qind në nëntor, me një rritje të çmimeve të ushqimeve deri në 43.8 për qind krahasuar me nëntorin 2021.

Megjithatë, rekordmen në Evropë është Turqia me inflacion prej 84.4 për qind dhe në kuadër të saj, një rritje e çmimeve të ushqimeve prej 102.6 për qind për vitin që përfundon në nëntor.

Advertisement

Pas Hungarisë, Maqedonia ka inflacionin më të lartë me 19,5 për qind, e ndjekur nga Mali i Zi me 17,5 për qind dhe rritje e lartë e çmimeve të ushqimeve prej 30 për qind.

Inflacioni i nëntorit në BiH është 16.3 për qind, në Kroaci 13.5 për qind, ndërsa Shqipëria ka një nga normat më të ulëta të inflacionit në Evropë, vetëm 7.9 për qind.

Duhet thënë se një nga arsyet e diferencës së inflacionit midis vendeve është shkalla në të cilën vendet kanë ndërhyrë për të mbrojtur popullsinë nga rritja e çmimeve.

Kështu, në Eurozonë rritja e çmimit të energjisë është 34.9 për qind, ndërsa në vende si Serbia dhe veçanërisht Shqipëria, një pjesë të mirë të rritjes së çmimit e mori shteti duke ngrirë apo kufizuar rritjen e çmimit të energjisë elektrike dhe gaz për familjet.

Nëse ka diçka pozitive në lidhje me këto rritje masive të çmimeve, është se rritja e inflacionit duket se ka arritur kulmin në shumë vende dhe tani ka filluar të bjerë.

Advertisement

Çmimet e ushqimeve dhe të energjisë duket se janë kontribuuesit më të mëdhenj në këtë, të cilat kontribuan më së shumti në rritjen e shpejtë të çmimeve.

Sipas indeksit të çmimeve të ushqimeve të FAO-s, çmimet globale në nëntor të këtij viti ishin vetëm 0.3 për qind më të larta se çmimet në të njëjtin muaj të vitit të kaluar.

Çmimet e drithërave ranë me 1.3 për qind krahasuar me muajin tetor, por janë ende 6.3 për qind mbi nivelin e vitit të kaluar.

Çmimet e qumështit kanë rënë në pesë muajt e fundit, por janë ende 9.2 për qind mbi ato të nëntorit të vitit të kaluar. E njëjta gjë është edhe me mishin, i cili është ende 4.1 për qind më i shtrenjtë se një vit më parë.

Vetëm sheqeri është 4.9 për qind më i lirë se vitin e kaluar.
Dhe gjendja e tregut të energjisë është stabilizuar. Çmimi i gazit në Evropë (çmimi holandez TTF) është rikthyer në nivelin e fundit të shkurtit 2022, para luftës në Ukrainë.

Advertisement

Çmimi i një megavat-orë gazi një ditë më parë ishte 76.3 euro. Çmimi maksimal arriti në 342.8 euro për megavat orë.

Megjithatë, është ende larg çmimeve të benzinës në gjysmën e parë të vitit të kaluar, të cilat ishin rreth 18 euro për megavat orë.

Në stabilizimin e çmimit të benzinës ka ndikuar mbushja maksimale e depozitave evropiane të gazit, por kjo nuk është garanci që vitin e ardhshëm, kur të vijë koha e mbushjes së magazinave për dimrin e ardhshëm, çmimet nuk do të fillojnë të kërcejnë më.

Dhe çmimi me shumicë i energjisë elektrike ra në një nivel prej rreth 140 euro për megavat orë dhe në vjeshtë për pak ditë arriti në nivele të pabesueshme rreth 1000 euro për megavat orë.

Advertisement
Advertisement

Lajme nga vendi

68 persona dyshohen për tragjedinë në Koçan, po merren në pyetje dëshmitarët

Published

on

Prokurori Publik i Shtetit nuk sheh pengesa që hetimi për zjarrin në Koçan, i cili mori jetën e 62 personave, të përfundojë deri më 17 qershor, siç parasheh afati ligjor prej tre muajsh. Pa zbuluar detaje, prokurori tha se hetimi është në një fazë shumë të rëndësishme dhe dëshmitarët aktualisht po merren në pyetje si në Koçan ashtu edhe në Shkup. Sipas Kocevskit, nuk ka selektivizëm në hetim. Ai përsëriti sot, siç deklaroi edhe më parë Alsat, se hetimi mund të zgjerohet për të përfshirë të dyshuar të ri.

“Dëshmitarët po merren aktualisht në pyetje, si edhe të dëmtuarit dhe persona të tjerë që dinë diçka rreth ngjarjes. Ndërkohë, ata po koordinohen edhe me ekspertët në lidhje me atë që duhet të kryhet ekspertizë. Pra, nuk ka selektivizëm deri më tani, nuk do të ketë as në të ardhmen. Unë tashmë thashë për një media, kështu që derisa të përfundojë hetimi, zgjerim i mundshëm është i mundur, megjithatë, kjo varet nga provat dhe ajo që do të sigurojnë prokurorët publikë”, tha Ljupço Kocevski, Prokuror Publik i Shtetit.

Përpara tragjedisë në Koçan, qeveria filloi procedurë për shkarkimin e Kocevskit, e cila tani është e pezulluar. Nëse kjo procedurë do të vazhdojë apo jo, për Kocevskin, është vendim politik.

“E kam thënë disa herë këtë, kështu që është vendim politik. Për momentin, që nga fillimi i procedurës, nuk kam pasur asnjë presion apo kërcënim në këtë drejtim”, theksoi Ljupço Kocevski, Prokuror Publik i Shtetit.

Hetimi në Koçan filloi menjëherë pas tragjedisë, më 17 mars, dhe prokuroria ka tre muaj kohë për të përgatitur aktakuzë. 13 prokurorë po punojnë në hetimin, i cili është zgjeruar disa herë deri më tani, dhe i cili deri më tani ka përfshirë 68 persona fizikë dhe tre juridikë. /Alsat.mk

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

Gjykata e Apelit ua rriti dënimet disa prej të akuzuarëve në rastin “Llaskarca”

Published

on

Gjykata e Apelit në Shkup i hodhi poshtë si të pabazuara ankesat e disa prej të pandehurve në rastin “Laskarci”, i cili ka të bëjë me aksidentin me autobus që ndodhi në vitin 2019, në të cilin humbën jetën 16 udhëtarë dhe u lënduan mbi 30, ndërsa pjesërisht e mbështeti ankesën e Prokurorisë Themelore Publike në Shkup, në një mënyrë që i rriti dënimet me burg pronarit të kompanisë “Durmo Tours”, të pandehurit Durmish Beluli, nga 4 në 10 vjet, personit përgjegjës për transportin në kompani, Remzi Miftari, nga 6 në 10 vjet dhe nga 5 në 7 vjet burg për dy punonjësit e stacionit të kontrollit teknik, Igor Gjorgievski dhe Goran Dukovski.
“Dënimet e punonjësit të tretë në stacionin e kontrollit teknik, Jane Bovarovski, dhe shoferit të autobusit, Manoil Trifunovski, mbeten të njëjta, 5 dhe 14 vjet burg. Seanca publike në Gjykatën e Apelit u mbajt më 2 prill të këtij viti, dhe pas kryerjes së këshillimeve dhe votimit në një pjesë të mbyllur të seancës më 17 prill 2025, gjykata nxori një vendim, i cili, siç informon, hodhi poshtë si të pabazuara ankesat e pronarit të kompanisë “Durmo Tours”, të pandehurit Durmishi Beluli, si dhe tre punonjësve në stacionin e kontrollit teknik Igor Gjorgjiovski, Goran Dukovski dhe Jane Bovarovski, dhe pranoi pjesërisht ankesat e personit përgjegjës për transportin në kompani, të pandehurit Remzi Miftari dhe shoferit të autobusit Manoil Trifunovski”, thuhet në njoftim.
Gjykata e Apelit e miratoi pjesërisht ankesën e Prokurorisë Themelore Publike në Shkup.
Njëkohësisht, sipas paragrafit II të vendimit, vendimi miratoi ankesat e palëve të dëmtuara në lidhje me vendimin për shpenzimet që kjo gjykatë e rrëzoi dhe e ktheu çështjen në atë pjesë në gjykatën e shkallës së parë për rigjykim.
“Ankesat e palëve të dëmtuara në lidhje me vendimin për kërkesën pasurore juridike u refuzuan si të papranueshme, në përputhje me nenin 411, paragrafi 4 i Ligjit për Procedurën Penale”, tha Zyra e Ankesave në një deklaratë.
Vendimi me arsyet e tij, në përputhje me Ligjin për Menaxhimin e Lëvizjes së Çështjeve në Gjykata, do të publikohet i plotë dhe do të jetë i disponueshëm në faqen e internetit të gjykatës.
Në vendimin, i cili u shpall janarin e kaluar, të pandehurit u shpallën fajtorë dhe morën një total prej 39 vitesh burg.
I pandehuri Durmish Beluli, pronar i kompanisë “Durmo Tours”, atëherë u dënua me katër vjet burg, personi përgjegjës për transportin në kompani, Remzi Miftari, u dënua me gjashtë vjet burg, ndërsa tre punonjësit e stacionit të kontrollit teknik, Igor Gjorgievski, Goran Dukovski dhe Jane Bovarovski, të cilët akuzohen për bashkëfajësi në të njëjtin krim, u dënuan me nga pesë vjet burg secili. Shoferi i autobusit, Manoil Trifunovski, mori dënimin më të lartë me burg prej 14 vitesh. Në të njëjtën kohë, të pandehurve iu ndalua gjithashtu ushtrimi i profesionit dhe detyrave të tyre për një periudhë prej pesë vitesh.
Sipas vendimit, të pandehurit Durmish Beluli dhe Remzi Miftari nuk i janë përmbajtur rregulloreve të sigurisë, duke lejuar që një autobus teknikisht i dëmtuar të marrë pjesë në trafik, gjë që përbënte rrezik për jetën e pasagjerëve. Tre punonjësit në stacionin e kontrollit teknik, Igor Gjorgjievski, Goran Dukovski dhe Jane Bovarovski, lejuan që autobusi të kalonte kontrollin teknik pavarësisht defekteve. Shoferi Manoil Trifunovski, i vetëdijshëm për mosfunksionimin e automjetit, po drejtonte autobusin me 55 pasagjerë dhe për shkak të pakujdesisë u përplas me gardhin metalik.
Gjykimin në Gjykatën Themelore Penale në Shkup e drejtoi gjykatësja Diana Gruevska Ilievska, ndërsa prokurorinë e përfaqësoi prokurori Darko Jakimovski.
Continue Reading

Lajme nga vendi

Sot u mbajt prezantimi i drejtimeve dhe profileve që ofrojnë shkollat e mesme të Tetovës në “Ditën e Hapur”

Published

on

Prezantimi i drejtimeve dhe profileve që ofrojnë shkollat e mesme të Tetovës në “Ditën e Hapur”, është më shumë se një prezantim publik pasi të gjithë të interesuarit dhe nxënësit që këtë vit për herë të parë do të regjistrohen në arsimin e mesëm nga afër u njoftuan me stafin mësimor, me drejtimet, kushtet dhe profilet që kanë shkollat e komunës së Tetovës. Ata kanë mundësi të zgjedhin se në cilën shkollë do të vazhdojnë mësimin dhe çfarë ofrojnë ato. Një gjë tashëm është e sigurte se shkollat e Komunës së Tetovës, janë të pajisura me të gjitha mjetet e nevojshme dhe procesi edukativo arsimor zhvillohet në një ambient komod dhe bashkëkohor.
Komuna e Tetovës është e përkushtuar që të ketë shkolla konkurruese jo vetëm në rajon, por edhe më gjërë!

Continue Reading

Më të lexuarat