Connect with us

Lajme nga vendi

Ndihma për fëmijët e porsalindur në Maqedoni, e pamjaftueshme

Published

on

Për Linda Iseni Kokën, e cila sapo ka lindur foshnjën e saj të parë, 5 mijë denarë (80 euro) në muaj që i merr ndihmë nga shteti maqedon, nuk mjaftojnë për të mbuluar as shpenzimet javore.

“Ato 5 mijë denarë harxhohen menjëherë. Nëse bëjmë një përllogaritje të shpejtë, 5 mijë denarë shkojnë për vitamina, qumësht… për gjërat që ka nevojë një foshnje e porsalindur dhe për një javë, më e shumta për dy – këto mjete më nuk i ke”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.

Në Maqedoninë e Veriut ndihma e shtetit për fëmijën e parë është 5 mijë denarë. Kjo shumë jepet vetëm një herë.

Linda ka punuar pa kontratë të përhershme pune, rrjedhimisht nuk ka të drejtë në shfrytëzimin e pushimit me pagesë, andaj, siç thotë ajo, është e detyruar që krahas përkujdesjes për foshnjën e saj, të mendojë për një punë me orar të shkurtuar, në mënyrë që të mund të përballojë shpenzimet për foshnjën.

“Si nënë e re më duhet të rrisë djalin tim të vogël dhe njëkohësisht të mendoj për një punë, pasi shpenzimet janë të papërballueshme”, thotë ajo.

Advertisement

Edhe Mirosllava Simonovka, po ashtu nënë e një foshnjeje, thotë për Radion Evropa e Lirë se ndihma e shtetit për nënat është e vogël dhe se kjo e bën që të mendojë nëse do të sjellë në jetë edhe një fëmijë tjetër.

“Për të dalë nga spitali një palë rrobe me të cilat do ta vishni foshnjën tuaj kushtojnë 1 mijë denarë , pakoja e qumështit pluhur [nëse nëna nuk është gjidhënëse] kushton nga 1 mijë deri 1.400 denarë, vitaminat për zhvillimin e kockave të foshnjës kushtojnë 1 mijë denarë, dhe shto këtu dhe pecetat. Pra, ende pa dalë nga spitali pas lindjes, ju keni shpenzuar ato 5 mijë denarët”, thotë ajo.

Sipas saj, në këtë kohë krize, krevati dhe karroca për fëmijë konsiderohen luks, pasi shpenzimet për to tejkalojnë shumën prej 500 eurosh.

Me Ligjin e ri për mbrojtje të fëmijëve, i cili ka hyrë në fuqi në mars të vitit 2020, parashihet ndihmë e njëhershme për çdo fëmijë të lindur. Për fëmijën e parë ndihma është 5 mijë denarë (80 euro), për fëmijën e dytë është 20 mijë denarë (320 euro), ndërsa për fëmijën e tretë 60 mijë denarë (960 euro).

Përveç ndihmës së ulët financiare, lehonat ankohen edhe për vonesa në pagesën e pushimit të lehonisë.

Advertisement

Në bazë të Ligji për marrëdhënie pune, njëri nga dy prindërit ka të drejtë të marrë pushimin e lehonisë për nëntë muaj. Këto mjete i paguan Fondi për Sigurime Shëndetësore. Prindi merr 80 për qind të pagës që ka për nëntë muaj.

Ivana Ramadanova, nënë e një foshnje katër muajshe, thotë për Radion Evropën e Lirë se në kohën kur në familje vjen një anëtar i ri, vonesa e pagesës së pushimit të lehonisë paraqet barrë të rëndë për buxhetin e familjes.

“Paratë nga pushimi i lehonisë më vijnë çdo muaj në data të ndryshme. Për muajin qershor pagesa u realizua më 5 gusht, me arsyetimin se ishte ditë feste”, tregon ajo.

Sipas saj, është shumë e rëndësishme që këto pagesa të mos vonohen “dhe më rëndësishmja këto mjete të lëshohen në të njëjtën datë për të gjitha lehonat”, për shkak që siç thotë Ivana, ka nëna që varen nga këto të ardhura.

Nga Fondi për Sigurime Shëndetësore thonë se ky institucion nuk është punëdhënësi, dhe se nuk është i obliguar që paratë t’i lëshojë në të njëjtën datë për të gjitha lehonat.

Advertisement

Ata thonë se pagesa bëhet në varësi se kur është deponuar dokumentacioni.

“Thelbësore mbetet që me kohë të deponohet dokumentacioni i plotë. Vetë procesi për kontrollin dhe përpunimin e të dhënave nuk është i thjeshtë, andaj nevojitet kohë”, thonë për Radion Evropa e Lirë nga Fondi për Kursime Shëndetësore.

Ankesat e lehonave vijnë në kohën nataliteti po shënon rënie të vazhdueshme në Maqedoninë e Veriut.

Referuar të dhënave të Entit Shtetëror të Statistikave, vitin e kaluar kanë lindur rreth 4 mijë fëmijë më pak, krahasuar me një dekadë më herët.

Gjatë vitit 2021 është regjistruar numri më i ulët i lindjeve, me gjithsej 18.790 lindje. Një dekadë më herët, pra në vitin 2011, numri i fëmijëve të lindur në Maqedoninë e Veriut ishte 22.770./REL/

Advertisement
Advertisement
Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Lajme nga vendi

Partitë nuk duhet të mbështesin “media fiktive” pasi këto pengojnë raportimin e mediave serioze!

Published

on

Mediat si hallkë e rëndësishme e shoqërisë së një vendi luajnë rol të jashtëzakonshëm në krijimin e opinionit publik, informimin e saktë dhe objektiv të qytetarëve. Në fakt, jo të gjithë që thirren në emër të medias pasi numër i madh portaleve onljan krijohen vetëm për të thith fonde gjatë fushatave zgjedhore dhe pastaj shuhen. Ky paradoks bëhet edhe më i madh që vet partitë politike krijojnë portale fiktive që të jenë në mbështetje të tyre. Por, kjo vetëm se dëmton skenën publike edhe partitë politike sepse këto të vetshpallura media gjithçka bëjnë por vetëm gazetari nuk ka aty. E tani vjen edhe momenti kur edhe organizata ndërkombëtare shprehin këtë shqetësim, OSBE/ODIHR thonë që disa njerëz kanë denoncuar se një numër i madh i mediave online të regjistruara për reklama zgjedhore janë krijuar vetëm për të thithur fonde gjatë fushatës zgjedhore. Prandaj, ky trend apo fenomen negativ duhet të ndalet sa më parë.

OSBE: media të shumta onljan janë krijuar vetëm për të thithë fonde gjatë fushatës –

Krijimi i një numri të madh të mediave onljan ka bërë që ky trend negativ të mos ndalet vetëm të rritet sa më shumë. E për çudi vetë partitë politike janë ato që nxisin në krijimin e këtyre “mediave fiktive” që të bëjnë propagandë partiake. Prandaj, kjo qasje dëmton dhe rëndon veprimtarinë e mediave serioze që ta bëjnë punën ashtu siç duhet dhe ashtu siç dinë. Ky fenomen nuk ka kaluar pa vërejtje edhe nga organizatat ndërkombëtare.

“Disa njerëz kanë denoncuar se një numër i madh i mediave onlajn të regjistruara për reklama zgjedhore janë krijuar vetëm për të thithur fonde gjatë fushatës zgjedhore dhe në disa raste këto fonde i kanë adresuar tek partitë politike”, deklaroi Xhillian Stirk – shefe e misionit vëzhguesit të OSBE/ODIHR-së.

Kjo deklaratë e shefes së misionit të OSBE/ODIHR lë shumë për të kuptuar, është mesazh që i transmetohet partive politike që të jenë të kujdesshëm në këtë drejtim që të mos bastardojnë skenën mediatike në vend. Veprimtaria e mediave fiktive e njëllos dhe e hijezon veprimtarinë e mediave serioze në vend.

Advertisement

Mediat fiktive janë ato që ushqimin kryesor që i servojnë publikut janë dezinformatat apo siç njihen lajmet e rreme, prandaj është e udhës kur të luftohen lajmet e rreme të shihen burimet dhe financimet e atyre mediave. Të ndërpritet kjo “gjakderdhje” në media njëherë e përgjithmonë.

Si ndikon dezinformimi në publik?

Se sa dezinformata krijon stres dhe panik te qytetarët, tregon rasti i dy javëve më parë, kur u bë publike informacioni se tre deri në nëntë adoleshentë vdiqën në parkun e qytetit në Shkup nga droga. Ky lajm mund të futet në listën e informacioneve më të rrezikshme, të publikuara deri më tani, në të cilat vihet në pikëpyetje jeta e të rinjve dhe i gjithë ky është vetëm një lajm i rremë, i cili shkaktoi panik shtesë në këtë kohë stresuese.

“Dezinformimi, si një “grumbull” informacionesh të pasakta, që krijohet dhe publikohet qëllimisht në rrjetet sociale dhe në media, mbart me vete një rrezik të madh. Shpesh, përdoruesit e rrjeteve sociale i ndajnë ato vetëm me një “klik”, pa u ndalur së menduari nëse një përmbajtje e caktuar është false apo jo. Dhe këtu qëndron rreziku më i madh”, thotë në një prononcim për “Fokus” Marina Tuneva, eksperte e mediave.

Sipas saj, është zhgënjyese fakti që transferimi i shpejtë i dezinformatave në komunikimin publik rrit efektivitetin e tyre dhe pasojë e kësaj shpeshherë është një publik i zemëruar, në panik, i frikësuar apo i çorientuar.

Advertisement

“I tillë është rasti me (de)informatat rreth adoleshentëve që dyshohet se kanë vdekur nga droga dehëse. Dezinformimi ose informacioni i gabuar është veçanërisht i rrezikshëm kur në shpërndarjen ose vazhdimin e tyre përfshihen njerëz që gëzojnë besueshmëri dhe besim te qytetarët.

Teknologjia digjitale vetëm sa i përmirëson më tej këto tregime, të cilat arrijnë kështu një audiencë shumë më të gjerë. Mediat sociale po kthehen në një lloj makinerie që është përshtatur në mënyrë perfekte për të përhapur dezinformata. Por problemi është se me dije apo jo, në grackë bien edhe mediat, të cilat duke iu referuar asaj që publikohet në rrjetet sociale, marrin pjesë në mënyrë të barabartë në manipulimin e publikut”, pohoi Tuneva.

Duhet edukim të posaçëm mediatik për të identifikuar “lajmet e rreme”-

Mediat që i përmbahen parimeve të punës profesionale kanë një rol të madh në paraqitjen e së vërtetës, dhe ky mbase është roli kryesor i tyre. Dhe, duke mbajtur qëndrime të tilla disa media të caktuara në vend do të jenë dritare verifikimi për secilin lajm që plasohet në opinion dhe për të cilin ka hamendësi, qytetarët do të kenë ku të futen për të  kuptuar nëse kemi të bëjmë me të vërtetë apo është një dezinformim.

Por, në përgjithësi është më së e nevojshme madje shihet si nevojë imediate që edukimi mediatik të futet si lëndë mësimore në shkollat e mesme. Që në fazë sa më të hershme gjeneratat e reja të jenë të trajnuara në formën e duhur për të detektuar “lajmet e rreme” dezinformimin. Pra, kjo shihet si metoda e vetme përmes të cilës mund të mbrohemi si shoqëri nga kjo veprimtari famëkeqe që janë krijuar laborator për fabrikim të informatave të pasakta për një grusht klikimesh. Gjë që është shumë e rrezikshme dhe shumë e dëmshme për shoqërinë. /Zhurnal.mk

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

Dorëzohet një ankesë në KSHZ për procedurën e votimit në zgjedhjet presidenciale

Published

on

Në 48 orët e fundit, pas përfundimit të votimit për zgjedhjet presidenciale, Komisioni Shtetëror Zgjedhor (KSHZ) ka pranuar vetëm një kundërshtim për votim në Likovë. Afati për paraqitjen e kundërshtimeve për procedurën e votimit është brenda 48 orëve pas përfundimit të votimit.

“Afati për paraqitjen e kundërshtimeve për procedurën e votimit është duke rrjedhur, Komisioni Shtetëror Zgjedhor ka pranuar një kundërshtim për procedurën e votimit në Likovë”, tha për AIM zëdhënësja e KSHZ-së, Radica Todorovska-Aleksovska.

Kundërshtimet për procedurën e përmbledhjes dhe përcaktimit të rezultateve mund të paraqiten edhe brenda 48 orëve, por pas publikimit të rezultateve fillestare, pra deri nesër në orën 19:00.
Continue Reading

Lajme nga vendi

Maksim Dimitrievski: Nuk hyj në një Qeveri me BDI-në dhe LSDM-në

Published

on

Lideri i ZNAM, Maksim Dimitrievski tha se partia e tij nuk do të përfshihet në asnjë koalicion pas zgjedhor nëse marrin pjesë LSDM dhe BDI, pasi siç tha, u ngritën përmes krimit dhe korrupsionit dhe shtoi se ju nevojiten reforma serioze./TV21

Continue Reading

Më të lexuarat