Rreth 700,000 shtetas të Maqedonisë së Veriut, gati një e treta e popullsisë, kanë shkuar për të kërkuar fatin diku tjetër, p.sh. në vendet e Bashkimit Evropian. Maqedonia e Veriut është një nga vendet me shkallën më të lartë të emigracionit në mbarë botën.

Një nga emigrantët është edhe Sinisha. Ai punon në Gjermani, ku fiton 2.300 euro në muaj duke punuar në një kantier ndërtimi. E shoqja Ana dhe bija Sofia jetojnë në Shkup. Ana punon si ekonomiste dhe fiton 380 euro. Sinisha ëndërron të kthehet një ditë në shtëpi dhe të jetojë me familjen. Por ai nuk është i sigurt, nëse do të jetë në gjendje t’i ofrojë një të ardhme të bijës në Maqedoninë e Veriut.

Popullsi në tkurrje,

Sipas prognozave shoqëria është duke u tkurrur gjithnjë e më shumë, besimi tek politika ka rënë dhe anëtarësimi në BE vazhdon të jetë larg. Kjo shkakton frustrim në gjithë vendin. Kjo të bie mjaft mirë në sy në stacionin e autobusëve të Shkupit, ku sheh mjaft vetë që largohen nga vendi. Burrat shkojnë, familjet qëndrojnë.

Shpesh nga vendi nuk largohet vetëm një pjesëtar i familjes, kryesisht babai, por në shumë raste e gjithë familja. Emigrimi i popullsisë vihet re edhe në shkolla, sidomos në fshatra, që janë duke u zbrazur ngadalë.

Advertisement

Mungesë perspektive,

“Numri i nxënësve është duke rënë çdo vit, sepse njerëzit shkojnë në Itali ose Gjermani. Në fillim ikin baballarët, pastaj ata kthehen pas disa muajsh dhe marrin me vete gratë dhe fëmijët. Ata i çregjistrojnë fëmijët nga shkolla dhe e gjithë familja largohet.” – tregon kujdestari i shkollës së një fshati rreth 100 kilometra larg Shkupit, ku tani kanë mbetur vetëm pesë nxënës. “Ju bëj be, se po të isha i ri edhe unë do të kisha ikur. Këtu nuk ke çfarë bën më!” – shton ai.

Kur pyet njerëzit që nisen për emigrim dhe ata që i përcjellin në stacionin e autobusëve të Shkupit për arsyet, ata të thonë: nuk ka punë, ka shumë korrupsion, nuk ka perspektivë. (DW)

Në Qendrën e Menaxhimit të Krizave, sipas raportit të fundit, në numrin e vetëm të urgjencës 112 janë bërë gjithsej 1.694 thirrje.

Prej tyre 49,82 për qind kanë qenë thirrje “reale”, dhe 50,18 për qind për nevoja të tjera të qytetarëve që nuk kanë qenë urgjente.

Siç njoftojnë nga QMK, 69,92 për qind e telefonatave aktuale në numrin 112 në QKM janë bërë në polici dhe 28,91 për qind në ndihmë të shpejtë mjekësore.

Gjatë 24 orëve të fundit nuk ka pasur zjarre në natyrë.

Mediat si hallkë e rëndësishme e shoqërisë së një vendi luajnë rol të jashtëzakonshëm në krijimin e opinionit publik, informimin e saktë dhe objektiv të qytetarëve. Në fakt, jo të gjithë që thirren në emër të medias pasi numër i madh portaleve onljan krijohen vetëm për të thith fonde gjatë fushatave zgjedhore dhe pastaj shuhen. Ky paradoks bëhet edhe më i madh që vet partitë politike krijojnë portale fiktive që të jenë në mbështetje të tyre. Por, kjo vetëm se dëmton skenën publike edhe partitë politike sepse këto të vetshpallura media gjithçka bëjnë por vetëm gazetari nuk ka aty. E tani vjen edhe momenti kur edhe organizata ndërkombëtare shprehin këtë shqetësim, OSBE/ODIHR thonë që disa njerëz kanë denoncuar se një numër i madh i mediave online të regjistruara për reklama zgjedhore janë krijuar vetëm për të thithur fonde gjatë fushatës zgjedhore. Prandaj, ky trend apo fenomen negativ duhet të ndalet sa më parë.

OSBE: media të shumta onljan janë krijuar vetëm për të thithë fonde gjatë fushatës –

Krijimi i një numri të madh të mediave onljan ka bërë që ky trend negativ të mos ndalet vetëm të rritet sa më shumë. E për çudi vetë partitë politike janë ato që nxisin në krijimin e këtyre “mediave fiktive” që të bëjnë propagandë partiake. Prandaj, kjo qasje dëmton dhe rëndon veprimtarinë e mediave serioze që ta bëjnë punën ashtu siç duhet dhe ashtu siç dinë. Ky fenomen nuk ka kaluar pa vërejtje edhe nga organizatat ndërkombëtare.

“Disa njerëz kanë denoncuar se një numër i madh i mediave onlajn të regjistruara për reklama zgjedhore janë krijuar vetëm për të thithur fonde gjatë fushatës zgjedhore dhe në disa raste këto fonde i kanë adresuar tek partitë politike”, deklaroi Xhillian Stirk – shefe e misionit vëzhguesit të OSBE/ODIHR-së.

Kjo deklaratë e shefes së misionit të OSBE/ODIHR lë shumë për të kuptuar, është mesazh që i transmetohet partive politike që të jenë të kujdesshëm në këtë drejtim që të mos bastardojnë skenën mediatike në vend. Veprimtaria e mediave fiktive e njëllos dhe e hijezon veprimtarinë e mediave serioze në vend.

Advertisement

Mediat fiktive janë ato që ushqimin kryesor që i servojnë publikut janë dezinformatat apo siç njihen lajmet e rreme, prandaj është e udhës kur të luftohen lajmet e rreme të shihen burimet dhe financimet e atyre mediave. Të ndërpritet kjo “gjakderdhje” në media njëherë e përgjithmonë.

Si ndikon dezinformimi në publik?

Se sa dezinformata krijon stres dhe panik te qytetarët, tregon rasti i dy javëve më parë, kur u bë publike informacioni se tre deri në nëntë adoleshentë vdiqën në parkun e qytetit në Shkup nga droga. Ky lajm mund të futet në listën e informacioneve më të rrezikshme, të publikuara deri më tani, në të cilat vihet në pikëpyetje jeta e të rinjve dhe i gjithë ky është vetëm një lajm i rremë, i cili shkaktoi panik shtesë në këtë kohë stresuese.

“Dezinformimi, si një “grumbull” informacionesh të pasakta, që krijohet dhe publikohet qëllimisht në rrjetet sociale dhe në media, mbart me vete një rrezik të madh. Shpesh, përdoruesit e rrjeteve sociale i ndajnë ato vetëm me një “klik”, pa u ndalur së menduari nëse një përmbajtje e caktuar është false apo jo. Dhe këtu qëndron rreziku më i madh”, thotë në një prononcim për “Fokus” Marina Tuneva, eksperte e mediave.

Sipas saj, është zhgënjyese fakti që transferimi i shpejtë i dezinformatave në komunikimin publik rrit efektivitetin e tyre dhe pasojë e kësaj shpeshherë është një publik i zemëruar, në panik, i frikësuar apo i çorientuar.

Advertisement

“I tillë është rasti me (de)informatat rreth adoleshentëve që dyshohet se kanë vdekur nga droga dehëse. Dezinformimi ose informacioni i gabuar është veçanërisht i rrezikshëm kur në shpërndarjen ose vazhdimin e tyre përfshihen njerëz që gëzojnë besueshmëri dhe besim te qytetarët.

Teknologjia digjitale vetëm sa i përmirëson më tej këto tregime, të cilat arrijnë kështu një audiencë shumë më të gjerë. Mediat sociale po kthehen në një lloj makinerie që është përshtatur në mënyrë perfekte për të përhapur dezinformata. Por problemi është se me dije apo jo, në grackë bien edhe mediat, të cilat duke iu referuar asaj që publikohet në rrjetet sociale, marrin pjesë në mënyrë të barabartë në manipulimin e publikut”, pohoi Tuneva.

Duhet edukim të posaçëm mediatik për të identifikuar “lajmet e rreme”-

Mediat që i përmbahen parimeve të punës profesionale kanë një rol të madh në paraqitjen e së vërtetës, dhe ky mbase është roli kryesor i tyre. Dhe, duke mbajtur qëndrime të tilla disa media të caktuara në vend do të jenë dritare verifikimi për secilin lajm që plasohet në opinion dhe për të cilin ka hamendësi, qytetarët do të kenë ku të futen për të  kuptuar nëse kemi të bëjmë me të vërtetë apo është një dezinformim.

Por, në përgjithësi është më së e nevojshme madje shihet si nevojë imediate që edukimi mediatik të futet si lëndë mësimore në shkollat e mesme. Që në fazë sa më të hershme gjeneratat e reja të jenë të trajnuara në formën e duhur për të detektuar “lajmet e rreme” dezinformimin. Pra, kjo shihet si metoda e vetme përmes të cilës mund të mbrohemi si shoqëri nga kjo veprimtari famëkeqe që janë krijuar laborator për fabrikim të informatave të pasakta për një grusht klikimesh. Gjë që është shumë e rrezikshme dhe shumë e dëmshme për shoqërinë. /Zhurnal.mk

Advertisement