Connect with us

Lajme nga vendi

Borxhi publik rreth 9 miliardë euro!

Published

on

Borxhi publik i Maqedonisë do të rritet edhe më tej. Javën e kaluar, Ministria e Financave njoftoi se është përgatitur një Strategji e re Fiskale e Shtetit për periudhën 2025-2029. Nga informacionet e disponueshme thuhet se pritshmëritë e autoriteteve janë që borxhi publik me nivelin prej 66.4 për qind deri në vitin e ri do të ulet në periudhën në vijim. Duke marrë parasysh se Prodhimi i Brendshëm në vitin 2023 ishte 13 miliardë euro, kjo i bie që borxhi do të jetë 8 miliardë e 632 milionë euro, apo afër 9 miliardë euro. Lufta kundër ekonomisë gri dhe rritja e arkëtimit të fondeve buxhetore, pra mbushja e arkës së shtetit, renditen si prioritete të shtetit. “Në vitin 2024 do të arrijë përfundimisht një nivel prej 66.4% dhe në vitet në vijim do të ulet gradualisht si rezultat i konsolidimit gradual fiskal dhe në vitin 2029 do të jetë nën kufirin e përcaktuar prej 60% të Prodhimit të Brendshëm Bruto”, theksohet në strategjinë fiskale.

“Gjithashtu, për të ulur rrezikun e shumës së garancive të lëshuara, përcaktohet një kufi i garancive të lëshuara dhe theksi vihet në projektet që janë të vetëqëndrueshme dhe gjenerojnë të ardhura, mbështesin rritjen ekonomike dhe mundësojnë konkurrencë më të madhe të ekonomisë vendase në suaza afatmesme”, thonë nga Ministria e Financave.

Ministrja e Financave, Gordana Dimitrievska Koçovska pohon se qeveria ka plan për konsolidimin financiar të financave publike dhe zvogëlimin e deficitit buxhetor.

“Qëllimi i politikës fiskale është përmirësimi i stabilitetit makroekonomik dhe mbështetja e aktivitetit ekonomik. Kjo do të arrihet përmes konsolidimit gradual fiskal, përmirësimit të menaxhimit të financave publike dhe mbajtjes së një niveli të lartë të shpenzimeve kapitale. Në të njëjtën kohë, do të vazhdojmë mbështetjen e ekonomisë me investime në projekte infrastrukturore, duke ridizenjuar strukturën e financave publike, e cila do të dominohet nga një nivel i lartë i shpenzimeve kapitale, si dhe forcimin e transparencës dhe llogaridhënies”, shton ajo.

Nga ana tjetër, shteti duhet të kthejë gati tre miliardë euro apo 2.87 miliardë euro në tre vitet e ardhshme, për të shlyer borxhin e marrë në emër të katër eurobondeve. “Politika fiskale nëpërmjet financimit të deficitit buxhetor ka një ndikim të rëndësishëm në nivelin dhe qëndrueshmërinë e borxhit publik. Gjendja e borxhit publik më 31.12.2023 e shprehur në përqindje është 58,26 për qind e PBB-së, e llogaritur sipas parashikimeve të PBB-së të Ministrisë së Financave, ndërsa sipas të dhënave të publikuara për PBB-në e Entit Shtetëror të Statistikave në mars 2024 për tremujorin e katërt të vitit 2023, llogaritja e borxhit publik të shprehur në përqindje është 62.01 për qind e PBB-së. Sipas të dhënave zyrtare të publikuara në ueb faqen e Ministrisë së Finançave për tremujorin e parë të vitit 2024, gjendja e borxhit publik me datën 31.12.2023 e shprehur në përqindje është 62.1 për qind e PBB-së”, theksojnë nga Revizori i Shtetit.

Advertisement

Në periudhën 2025-2028 do të maturohen eurobonot e emetuara, gjë që mund të krijojë pasiguri në efiçencën e shërbimit të borxhit për shkak të rritjes së nevojave financuese të shtetit, thuhet në analizën e Entit të Revizionit apo Auditimit.

Në vitin 2025 duhet të kthehet borxhi prej 500 milion euro me afër 97 milion euro kamata, në vitin 2026 do të kthehen 700 milion euro nga viti 2020 me 154 milion euro kamata, në vitin 2028 do të kthehen 700 milion euro të tjera nga viti 2021 me afër 80 milion euro kamata, dhe në vitin 2027 do të kthehen 500 milion euro me 140 milion euro kamatë nga viti 2023. Revizioni më tej thekson se Buxheti i Republikës së Maqedonisë së Veriut nuk tregon nevojat reale bruto për financimin e shtetit, gjë që çon në zvogëlimin e transparencës dhe paraqitjen jo të plotë të të hyrave dhe shpenzimeve në buxhet.

Auditimi thekson se megjithëse nuk janë tejkaluar ende rregullat fiskale të përcaktuara me Ligjin e Buxhetit, niveli aktual i borxhit publik që i referohet borxhit prej afër 59 për qind si pjesë e PBB-së kërkon menaxhim të kujdesshëm të financave publike në të ardhmen përmes një niveli të qëndrueshëm të borxhit publik dhe një politike fiskale me një nivel të duhur të deficitit buxhetor.

Për të përmirësuar dhe avancuar procesin e shërbimit të borxhit publik, auditimi rekomandoi disa masa që përfshijnë analizën e kuadrit institucional për menaxhimin e borxhit publik për uljen e rrezikut operacional, paraqitjen e saktë të nevojave financiare në Buxhet, aplikimin e analizës së qëndrueshmërisë së borxhit gjatë krijimit të politikës fiskale, duke përcaktuar një metodologji të qartë për llogaritjen dhe analizën e borxhit për paraqitjen e detyrimeve afatgjata dhe afatshkurtra të interesit.

Në planin afatmesëm, politika fiskale parashikon një konsolidim fiskal me faza, ndërkohë që deficiti buxhetor reduktohet në përqindje të PBB-së. Pra, do të merren masa konsoliduese fiskale për të arritur një nivel të moderuar të borxhit.

Advertisement

Ndryshe, borxhi publik sipas definicionit paraqet deficitin e akumuluar buxhetor, ose gjendjen kur harxhimet publike të shtetit në nivel lokal dhe qendror , janë më të larta se të ardhurat shtetërore. Gjithashtu sipas vlerësimeve të Bankës Botërore, shtetet me borxh publik deri në 40 për qind vlerësohen me borxh të ulët, ato me 40 deri 60 për qind të borxhit publik si pjesë e PBB-së si shtete me borxhe të matura, ndërsa shtetet me borxh më të lartë se 60 për qind e PBB-së si shtete me borxhe të larta. (koha.mk)

Lajme nga vendi

ISHSSH e publikoi raportin për foshnjën e vdekur 14-muajshe

Published

on

Inspektorati Shtetëror Sanitar Shëndetësor sot pasdite doli me informacion për mbikëqyrjen inspektuese të jashtëzakonshme të zbatuar në Klinikën e Sëmundjeve të Fëmijëve, Klinikns për Sëmundje të Frymëmarrjes te Fëmijët “Kozle” dhe institucionit shëndetësor privat Eholab – ordinancë e mjekësisë së përgjithshme, lidhur me trajtimin dhe mjekimin e foshnjës së vdekur 14-muajshe.

Në raport bëhet e ditur se fëmija është dërguar te mjeku amë më 30 shtator me simptoma të të vjellave dhe është konstatuar se nuk kishte temperaturë, ndërsa fyti i është skuqur lehtë dhe i është auskultuar pa gjetje në mushkëri. Të njëjtën ditë, pasdite, fëmija për shkak të vazhdimësisë së të vjellave është dërguar në Klinikën e Fëmijëve, ku është kontrolluar nga mjeku specialist kujdestar, i cili ka konfirmuar diagnozën e mjekut amë, ndërsa në raportin specialistik ishte deklaruar të sillte të nesërmen për kontroll dhe nëse ishte e nevojshme, në çdo kohë.

Te mjeku amë, vizita e ardhshme ishte më 3 tetor për shkak, sipas deklaratës së prindit, të vjellave të zgjatura – të paktën dy herë në ditë dhe plogështi. Përsëri ishte kontrolluar për temperaturë, fyt të kuq, gjetje auskultative pulmonare në mushkëri. Për shkak të vazhdimit të gjendjes së të vjellave, të njëjtën ditë mjeku amë ka bërë një udhëzim urgjent në Klinikën e Fëmijëve, ku është kontrolluar rreth orës 15:00 dhe janë lëshuar dy udhëzime për laborator dhe një për analizë gazi.

“Të njëjtën ditë pas marrjes së rezultateve përsëri ishte kontrolluar nga specialisti pediatër dhe ishin dhënë udhëzime shtesë për laborator dhe për diagnostikë RTG. Gjatë kontrollit konstatim i frymëmarrjes vezikulare i shoqëruar me konstatim të skoliozës bronkitike dyanëshe. Gjetja RTG tregon një vizatim brokovaskular të theksuar dypalësh, hipobazal dhe lidhet me gjetjen auskultative. Është përshkruar terapia dhe është dërguar në mjekim shtëpiak”, bëhet e ditur në raportin e ISHSSH.

Më 4 tetor, prindërit me vetë iniciativë e kishin dërguar në Klinikën e Sëmundjeve të Frymëmarrjes te Fëmijët “Kozle” rreth orës 11, ku pas kontrollit nga ana e mjekut specialist pediatër, është mbajtur në mjekim spitalor për diagnozë – bronchiolitis acuta.

Advertisement

“Gjatë qëndrimit në spital janë kryer këto ekzaminime: 4 statuse acido-bazike, jonogram, hepatogram CRP-2,5 hepatrogam, status urinar- (ketone dhe leukocite), test kromatografik i shpejtë për zbulimin e antigjenit, glicemi RSV (negative), pështymë me drenazh bakteriologjik, ekzaminimi RTG të mushkërive. Gjatë ditës, pavarësisht terapisë së përshkruar, gjendja shëndetësore e fëmijës përkeqësohet, për pasojë ai është transferuar në reanimacion me mbështetje të shtuar të oksigjenit. Për shkak të përkeqësimit progresiv të gjendjes pa përgjigje ndaj terapisë së dhënë, me ulje progresive të ngopjes së oksigjenit, me pasqyrë klinike dhe laboratorike të shqetësimit të rëndë respirator, mjekët kujdestarë patën kontakt me NMU dhe me mjek kujdestar të ISHP KU e sëmundjeve të fëmijëve në orën 03:20 me një automjet të NMU, pacienti është transferuar në ISHP KU për sëmundjet e fëmijëve. Përshkrim më 5 tetor me diagnozë pneumonia massiva, bronchitis obstruens në sulm”, shtohet në raport.

Pranimi në Klinikën e Fëmijëve ishte në orën 03:38 me Dg I 18 – pneumonia.

“I shtruar në orën 03.47 në repartin për kujdes intensiv dhe terapi. Duke   parasysh se ishte në gjendje jashtëzakonisht të rëndë shëndetësore, është kërkuar kontakt aktual me ISHP KU TOARKIQE – KARKI me qëllim të vendosjes së frymëmarrjes së asistuar. Një anesteziolog ka lëshuar një raport se është tentuar ringjallja, pa sukses, dhe ka ndodhur një përfundim fatal. Diagnoza e lëshimit është e Bronchopneumonia obstructiva, Exitus letalis  në orën 4:20 minuta”, sqarohet në raport.

Trupi ishte dorëzuar në autopsi në Institutin e Mjekësisë Ligjore, Kriminologjisë dhe Deontologjisë. Nga ana e ISHSSH iniciohet formim i Komisionit për Mbikëqyrje Profesionale.

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

Dita e premte ditë jopune për të gjithë qytetarët e Maqedonisë së Veriut

Published

on

Dita e Kryengritjes Kombëtare – 11 tetori 2024 është ditë jopune për të gjithë qytetarët e Maqedonisë.

Siç informon Ministria e Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë, kjo festë është ditë jopune në përputhje me Ligjin për festat e Republikës së Maqedonisë së Veriut

Ministria e Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë uron qytetarët për festën.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Nënshkruhet marrëveshja, Maqedonia e Veriut merr hua 500 milionë euro nga Hungaria

Published

on

Sot në Budapest u nënshkrua Marrëveshja e huasë me Bankën Eksport-Import të Hungarisë. Ministrja e Financave, Gordana Dimitrieska-Koçoska nënshkroi marrëveshje në emër të Qeverisë dhe në përputhje me Ligjin e Huamarrjes së Republikës së Maqedonisë me Hua nga Banka Eksport-Import të Hungarisë, shoqëri private me përgjegjësi të kufizuar sipas Marrëveshjes së huasë për financim buxhetor dhe financim për qëllime të përgjithshme.

“Sot, me nënshkrimin e marrëveshjes, siguruam 500 milionë euro për përkrahjen e buxhetit, zhvillimit lokal përmes projekteve të komunave, si dhe për përkrahjen e ekonomisë. Kjo ishte shumë e nevojshme për ekonominë tonë, e cila në tremujorin e parë kishte aktivitet shumë të dobët ekonomik dhe kishte nevojë për masa që do të shkaktonin nxitje dhe përshpejtim të këtij aktiviteti. Gjithashtu, edhe realizimi i projekteve në komuna ishte domosdoshmëri, sepse edhe ato kanë ndikim pozitiv mbi aktivitetin ekonomik, ndërsa në mënyrë shtesë përmes tyre do t’i zgjidhim problemet e qytetarëve” theksoi ministrja e Financave pas nënshkrimit të marrëveshjes në fjalë.

Siç theksoi ministrja, huaja sigurohet me kushte të favorshme, me afat shlyerjeje prej 15 vjetësh, me grejs periudhë 3 vjeçare dhe interes 3.25%. “Vendimi i Qeverisë për sigurimin e huamarrjes së jashtme të planifikuar me Buxhetin për vitin 2024 përmes huasë bilaterale nga Hungaria, në vend emetimit të euroobligacionit të ri, erdhi si rezultat i kushteve të favorshme të siguruara dhe kursimeve të realizuara vetëm në bazë të interesit. Norma e interesit që do të sigurohej kjo shumë në tregun ndërkombëtar do të ishte prej rreth 6% dhe ky është kursim i madh për buxhetin mbi këtë bazë, përkatësisht kursimi në nivel vjetor është rreth 14 milionë euro. Po ashtu edhe afatizimi jep avantazh dhe risk më të ulët nga nevoja e rifinancimit”, tha ministrja Dimitriska-Koçoska, e cila shtoi se, kushtet e tilla janë edhe rezultat i politikave që i udhëheq Qeveria, për të cilat siç theksoi ajo, javën e kaluar morëm konfirmim nga Agjencia Kreditore “Fitch”, që sipas saj ka rol të rëndësishëm për normat e interesit që i siguron vendi gjatë huamarrjes në tregjet financiare.

Sipas ministres, ajo që vlen të theksohet është se edhe pjesa e huasë që do të destinohet kompanive do të plasohet me kushte të favorshme, me ç’rast do të ndikojë në nisjen e një cikli investimesh në sektorin privat mbi 500 milionë euro me të cilat do të sigurohen norma më të larta të rritjes ekonomike.
Siç potencoi ajo, mjetet duhet të transferohen në llogaritë e vendit deri në fund të javës dhe më pas të fillojnë të realizohen sipas planit.

Continue Reading

Më të lexuarat