Në vitin 2024, Bashkimi Evropian parashikonte deri në 10 milionë automjete të shitura, por nuk ka shumë arsye për optimizëm.

Tregu i automjeteve të reja në Bashkimin Evropian u rrit lehtë vitin e kaluar, kryesisht për shkak të interesit më të madh të blerësve në dhjetor.

Në vitin 2024 u regjistruan për herë të parë 10.6 milionë vetura, 0.8 për qind më shumë se një vit më parë, njoftoi shoqata tregtare ACEA.

Vetëm në muajin dhjetor, qytetarët e BE-së blenë 910 mijë vetura, 5.1 për qind më shumë se 12 muaj më parë.

Peshën më të madhe, nga një e treta e tregut, e zënë makinat me benzinë, pak më përpara se hibridet. Automobilat elektrik mbuluan 13.6 për qind dhe makinat me motor nafte 11.9 për qind, raporton dpa.

Advertisement

Pothuajse të gjitha tregjet kryesore të makinave në BE shënuan një humbje të vogël, përveç Francës, me një rënie më të ndjeshme prej 3.2 për qind. Në anën e kundërt është Spanja, me rritje të shitjeve prej 7.1 për qind.

Sipas prodhuesit, Volkswagen Group shiti sërish më së shumti makina në BE, 2.8 milionë dhe 3.2 për qind më shumë se në vitin 2023. Në vend të dytë, pavarësisht rënies prej 7.2 për qind në shitje, është Grupi Stellantis me marka si Peugeot, Fiat dhe Opel.

Grupi Renault regjistroi një rritje të shitjeve prej 1.9 për qind dhe e mbylli vitin në vendin e tretë me gati 1.2 milionë automjete të shitura.

Më shumë se 30,000 njerëz janë urdhëruar të largohen nga shtëpitë e tyre në veri të Los Angeles, pasi një zjarr i ri shpërtheu në Kaliforni.

Zjarri i fundit – i quajtur Hughes – filloi të mërkurën në mëngjes pranë liqenit Castaic, rreth 64 kilometra larg nga zjarret Eaton dhe Palisades që shkatërruan pjesë të LA në fillim të këtij muaji.

Ata shtuan se zjarri është nën kontroll.

Ndërsa zyrtarët e qarkut të Los Angeles në një konferencë shtypi thanë se më shumë se 31,000 njerëzve iu është kërkuar të largohen nga “kërcënimet për jetën”.

Por, edhe 25.000 të tjerë janë ende në zona që përballen me paralajmërime evakuimi, shkruan skynews.

Raportohet se mbi male janë parë aeroplanë dhe helikopterë duke u munduar ta fikin zjarrin dhe duke u munduar ta ndalojnë atë të afrohet në Interstate 5.

Advertisement

“Kishte zjarr të kuq që vinte nga poshtë. Ishte goxha e frikshme. Duket sikur shpërtheu një bombë tymi”, tha një nga shoferët që kalonte andej.

Ndryshe, lagështia e ulët dhe erërat e forta kanë nxitur përhapjen e zjarreve në Kaliforninë jugore, e cila nuk ka parë reshje të konsiderueshme për nëntë muaj.

Shpërthimet e vazhdueshme i kanë lënë zyrtarët të shqetësuar se zjarret mund të thyejnë linjat e tyre të kontrollit.

Të paktën 27 persona kanë vdekur që nga fillimi i dy zjarreve më 7 janar.

Sipas Cal Fire, zjarri i Palisades ka shkatërruar mijëra shtëpi dhe ka djegur 23,713 hektarë, dhe është ende vetëm 68% i kontrolluar.

Zjarri i Eaton shpërtheu vetëm disa orë më vonë, dhe u përhap në 14,021 hektarë dhe shkatërroi më shumë se 10,000 shtëpi dhe biznese. Aktualisht është në kontroll 91%.

Advertisement

E zjarrfikësit po merren edhe me dy zjarre – Lilac dhe Center – në San Diego, afër kufirit me Meksikën.

Ndonëse më të vogla se zjarret në Los Angeles, urdhrat e evakuimit u dhanë të martën për zjarrin Lilac, i cili shpërtheu pranë autostradës së vjetër 395.

Ai ka premtuar të vendosë amerikanët në Mars dhe t’i japë fund luftërave në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme. Por lëvizja më ndikuese e Donald Trump mund të jetë drejtimi i vaksinës së parë të kancerit në botë.

Këtë javë, mes një morie urdhrash ekzekutivë, presidenti i ri njoftoi një sipërmarrje prej 500 miliardë dollarësh që ai e përshkroi si “projektin më të madh të infrastrukturës së AI në histori”.

Shtëpia e Bardhë thotë se Projekti Stargate do të krijojë dhjetëra mijëra vende të reja pune dhe do të sjellë një revolucion të ri teknologjik.

Por premtimi i tij më i madh është më në fund prodhimi i kurave për kancerin , sipas një prej shefave të AI të përfshirë në program.

Larry Ellison, shefi i teknologjisë në kompaninë e softuerit kompjuterik Oracle, tha se teknologjia mund të përdorë teste të thjeshta gjaku për të skanuar qelizat e vogla të tumorit, të cilat as njerëzit dhe as testet aktuale laboratorike nuk mund t’i zbulojnë.

Advertisement

Në këtë mënyrë, pacientët me format më të hershme të sëmundjes mund të identifikohen dhe trajtohen përpara se kanceri të përhapet.

Ai vazhdoi: “Pastaj përtej kësaj, pasi të gjejmë sekuencën e gjeneve të atij tumori të kancerit, atëherë mund ta vaksinoni atë person, krijoni një vaksinë për çdo person individual për ta vaksinuar kundër atij kanceri dhe ju mund ta bëni atë vaksinë mRNA në mënyrë robotike duke përdorur AI në rreth 48 orë”.

Ai e përshkroi shërimin e kancerit si ‘premtimin e së ardhmes’. Më vonë në konferencën për shtyp, Sam Altman, shefi i OpenAI që krijoi ChatGPT , tha se AI do të çojë në kurimin e sëmundjeve ‘me një shkallë të paprecedentë’.

Altman tha: “Ne do të habitemi se sa shpejt po e kurojmë këtë kancer dhe atë sëmundje të zemrës dhe çfarë do të bëjë kjo për aftësinë për të ofruar kujdes shëndetësor shumë cilësor… për të kuruar sëmundjet me një ritëm të shpejtë të shpejtë”.

“Unë mendoj se [kjo teknologji] do të jetë ndër gjërat më të rëndësishme”.

Advertisement

Vaksina të ngjashme eksperimentale të kancerit mRNA kanë qenë në zhvillim që kur teknologjia u avancua gjatë pandemisë Covid.

Vaksinat mRNA u futën në sferën publike kur Trump themeloi Operacionin Warp Speed, një fushatë për të lehtësuar dhe përshpejtuar zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinave dhe trajtimeve Covid-19.

Trump u përball me zemërimin nga baza e tij për përfshirjen e tij në vaksinat mRNA Covid, të cilat administrata e tij financoi, dhe shumë republikanë dhe mbështetës të Trump ishin rezistent ndaj të shtënave.

Në vaksinat e kancerit mRNA, shkencëtarët marrin një mostër nga tumori i një pacienti me kancer dhe analizojnë kodin e tij gjenetik – çdo tumor është gjenetikisht i ndryshëm, që do të thotë se nuk ka dy vaksina kundër kancerit të njëjta.

Ata më pas përdorin një pjesë të kësaj, të quajtur ARN, për të zhvilluar një vaksinë me porosi për pacientin në një laborator. Kur injektohet, injektimi do të japë udhëzimet që qelizat e trupit të prodhojnë një pjesë të padëmshme të tumorit, duke provokuar një përgjigje nga sistemi imunitar.

Advertisement

Ky proces trajnon sistemin imunitar për të dalluar këtë element të kancerit në të ardhmen duke siguruar mbrojtje kundër sëmundjes.

Vaksinat tradicionale punojnë në një parim të ngjashëm, duke përdorur një pjesë të vogël ose të dobësuar të një patogjeni, si një virus, për të ndihmuar imunitetin ta njohë atë si një kërcënim.

Problemi është se këto vaksina shumë të personalizuara kërkojnë muaj për t’u zhvilluar dhe janë jashtëzakonisht të shtrenjta – rreth 100,000 dollarë për pacient.

Shpresohet që AI do të jetë në gjendje të zbulojë kancerin në fillimet e tij, të përshpejtojë prodhimin e vaksinave në masë të madhe dhe të ulë kostot.

Pavarësisht premtimeve, disa komentues politikë të së djathtës kritikuan Projektin Stargate.

Advertisement

Evan Kilgore postoi në X: ‘Vaksinat e kancerit mRNA’ të diskutuara në konferencën e parë për shtyp të Donald Trump sonte ishin një mbyllje e madhe për shumë krahë të djathtë.

“Administrata Trump duhet të mësojë se baza e tij në masë të madhe e përbuz atë për Operacionin Warp Speed ​​dhe se si vaksinat eksperimentale u shtynë shumë.

Trump ka emëruar gjithashtu kritikun e vendosur të vaksinave Robert F Kennedy Junior për të udhëhequr Shërbimet Shëndetësore dhe Njerëzore, i cili ka ngritur shqetësime për efikasitetin e vaksinës dhe ka lidhur vaksinat e fëmijërisë me autizmin.

Presidenti e quajti Stargate një “sipërmarrje monumentale është një deklaratë tingëlluese e besimit në potencialin e Amerikës nën një president të ri”.

Ellison, duke folur së bashku me CEO të OpenAI, Sam Altman dhe CEO të SoftBank, Masayoshi Son, shpjegoi se ‘fragmentet e tumorit’ janë ‘lundrues’ në trupin e një pacienti dhe AI ​​do të jetë në gjendje të analizojë gjakun e dikujt për shenja kanceri.

Advertisement

Ai vazhdoi: “Pastaj përtej kësaj, pasi të gjejmë sekuencën e gjeneve të atij tumori të kancerit, atëherë mund ta vaksinoni atë person, krijoni një vaksinë për çdo person individual për ta vaksinuar kundër atij kanceri dhe ju mund ta bëni atë vaksinë mRNA në mënyrë robotike duke përdorur AI në rreth 48 orë”.

Ellison shtoi: “Pra, imagjinoni zbulimin e hershëm të kancerit, zhvillimin e një vaksine kanceri për kancerin tuaj të veçantë që synon ju, dhe keni atë vaksinë të disponueshme në rreth 48 orë.

“Ky është premtimi i AI dhe premtimi i së ardhmes.”

Por ende mbetet për t’u parë se si do të pranohej një vaksinë e re, duke qenë se drejtuesit e lartë shëndetësorë në administratën e Trump kanë kundërshtuar vaksinat dhe mandatet e vaksinave, përfshirë kreun e ardhshëm të FDA Dr Marty Makary, i cili kundërshtoi mandatet e vaksinës Covid.

Pavarësisht nga çdo kritikë apo dyshim, një trajtim i ri i kancerit ka të ngjarë të jetë një zbulim i mirëpritur në komunitetin mjekësor, pasi normat e sëmundjes janë në rritje globalisht.

Advertisement

Ndërmjet viteve 1990 dhe 2019, rastet e kancerit tek të rinjtë në të gjithë globin janë rritur me 79 për qind dhe vdekjet janë rritur 28 për qind, dhe diagnozat e projekteve të studimeve do të vazhdojnë të rriten me 31 për qind dhe vdekjet do të rriten me 21 për qind në vitin 2030.

Pothuajse çdo kontinent po përjeton një rritje të llojeve të ndryshme të kancerit tek njerëzit nën 50 vjeç, gjë që është veçanërisht problematike pasi sëmundja tenton të kapet në fazat e mëvonshme në këtë popullatë, sepse shumica e mjekëve nuk janë të trajnuar për ta kërkuar atë tek të rinjtë.

Globalisht, Australia ka parë numrin më të madh të diagnozave të hershme të kancerit në botë, me një normë prej 135 për 100,000 njerëz.

Shtetet e Bashkuara bien në vendin e gjashtë, me 87 raste për 100,000 njerëz nën 50 vjeç dhe Britania e Madhe zë vendin e 28-të, me 70,5 raste për 100,000 njerëz.

Kanceret që rriten më shpejt përfshijnë kancerin e fytit dhe prostatës. Kanceret me fillimin e hershëm me vdekshmërinë më të lartë përfshijnë gjirin, trakenë, mushkëritë, stomakun dhe zorrën e trashë.

Advertisement

Ekspertët kanë spekuluar me shumë kohë se rritja e normave të obezitetit dhe ekzaminimet e hershme të kancerit mund të jenë pas rritjes, si dhe dietat me yndyrë të lartë, konsumi i alkoolit dhe përdorimi i duhanit.

Megjithatë, për shkak se stilet e jetesës, zakonet dhe dietat ndryshojnë shumë nga vendi në vend, ata tani besojnë se këta faktorë nuk janë plotësisht përgjegjës për rritjen dhe studiuesit më të fundit kanë filluar të fokusohen në një komponent gjenetik të kancerit të hershëm.

Disa kanë zbuluar se të rinjtë zhvillojnë tumore më agresive sesa pacientët e moshuar, të cilët janë më të mirë në shtypjen e sistemit imunitar të një personi.

Njoftimi i Trump të martën është një nga ndryshimet e gjata të kujdesit shëndetësor që presidenti i ri ka zbatuar vetëm gjatë ditëve të para të mandatit të tij të dytë.

Të hënën, presidenti nënshkroi një urdhër ekzekutiv që shpallte se qeveria amerikane do të njohë vetëm meshkujt dhe femrat si gjini zyrtare, gjë që u prit me reagime nga avokatët e LGBTQIA+.

Advertisement

Menjëherë pas inaugurimit të tij, Trump gjithashtu u tërhoq nga Organizata Botërore e Shëndetësisë – për herë të dytë – duke shkaktuar shqetësime nga ekspertët se lufta kundër sëmundjeve globale si SIDA, malaria, poliomieliti dhe tuberkulozi mund të marrë një goditje serioze.

Për më tepër, presidenti nënshkroi gjithashtu një urdhër që anulon përpjekjet e administratës së Biden për të ulur koston e barnave me recetë për njerëzit në Medicaid dhe Medicare. Megjithatë, ekspertët thonë se ndryshimi nuk do të ketë shumë efekt në atë që shumica e njerëzve paguajnë për medikamente nga xhepi.