Connect with us

Lajme nga vendi

Shumica e grave në Maqedoninë e Veriut heqin dorë nga trashëgimia e pronës

Published

on

Statistikat në Maqedoninë e Veriut tregojnë se gratë në shumicën e rasteve heqin dorë nga trashëgimia e pronave familjare, vetëm për të mos prishur raportet me vëllezërit e tyre.

Të dhënat e regjistrit të Kadastrës tregojnë se as çereku i pronave të paluajtshme nuk janë në emër të grave.

Njëra nga gratë që ka hequr dorë nga prona e prindërve është edhe Emine B, për shkak të, siç thotë ajo “të mos më mbyllet dera e shtëpisë së babait” në të cilën tani jeton i vëllai.

“Sapo kam hapur bisedën e trashëgimisë u ndie një frymë e ftohtë, një situatë e tensionuar. E dini i është te familjet shqiptare dhe pas kësaj, nga frika se më mbyllet dera e shtëpisë së babait, tani e vëllait, nuk e kam hapur kurrë bisedën e trashëgimisë”, thotë ajo.

Edhe Lidija Andovska nga Shkupi nuk ka arritur të trashëgojë një pjesë të konsiderueshme të pronës familjare, pasi kështu kishin vendosur prindërit e saj.

Advertisement

“Djali konsiderohej si shtyllë e familjes dhe ai duhej të trashëgonte pronën për të prezantuar forcën, por edhe besueshmërinë e familjes. Personalisht kjo më ka kushtuar shumë, pasi në mungesë të kapitalit fillestar, për dallim nga vëllai im, unë e kam pasur shumë më të vështirë që të ndërtoj biznesin tim si floktare”, thotë ajo.

Për dallim nga dy rastet e para, Arta Mero nga Tetova, ka trashëguar në mënyrë të barabartë me të vëllain, pronën e prindërve.

Mero, e cila ligjëron lëndën e të drejtës trashëgimore, thotë se është përballuar me paragjykime nga rrethi që e ka konsideruar si “motër të keqe që merr hisen e të vëllait”.

“Për më tepër, më ka habitur fakti se kritikat më të mëdha i kam marrë nga nënat dhe vajzat që nuk e arsyetonin verimin tim që në formë të barabartë të ndaj trashëgimin nga babai me vëllain edhe pse vëllai im ka insistuar që unë të marr edhe më shumë pjesë”, thotë Mero.

Ajo thekson se ndarjen e pronës në formë të barabartë e ka mundësuar edukata familjare që gjithçka të ndahet në formë të barabartë që nga fëmijëria, si obligime ashtu edhe të mirat materiale.

Advertisement

Sipas statistikave nga Kadastra, vetëm në qytetin e Shkupit, 36 për qind e pronarëve të pronës së paluajtshme janë gratë. Ndërkaq, në qytete të tjera, sikurse Tetova, Gostivari e Dibra – ku shumica e popullsisë është shqiptare – kjo përqindje është nën 20, sipas të dhënave që i përkasin vitit 2023.

Në Ligjin për trashëgiminë, gratë dhe burrat trajtohen në mënyrë të barabartë. Sipas ligjit, personat që mund të paraqiten si trashëgues janë: të gjithë pasardhësit e personit të ndjerë që ka lënë prona pas vete, i adoptuari dhe pasardhësit e tij, bashkëshorti ose bashkëshortja, prindërit ë tij, vëllezërit dhe motra dhe pasardhësit e tyre, si dhe gjyshi dhe gjyshja dhe pasardhësit e tyre.

Ndërkaq, organizatat që merren me të drejtat e grave thonë se ende ka shumë punë për t’u bërë që të ngrihet vetëdija e qytetarëve që prona të trajtohet si e drejtë për të dy gjinitë.

“Marrë parasysh faktin që shoqëria shqiptare gjithmonë ka qenë më patriarkale, burrat kanë pozicion dominues në strukturat familjare dhe kjo gjithsesi nuk ka se si të mos ndikojë edhe në praktikat e trashëgimisë”, thotë Rabie Murati, ligjëruese në Universitetin e Tetovës, njëherësh aktiviste për të drejtat e grave.

“Njëherësh, kur bëhet fjalë se pse gratë heqin dorë nga trashëgimia, mund të them se është ai presioni shoqëror që u bëhet grave, përkatësisht atyre që marrin trashëgiminë e të cilat mund të mos pranohen nga rrethi, e të përballen me gjykime dhe njëherësh krijohet edhe një tensionim në raportet familjare”, shton ajo.

Advertisement

Nga aktivistet për të drejtat e grave mosposedimi i pronës nga gratë shihet si problematike, pasi gratë më pas kanë më shumë vështirësi që të krijojë biznese të tyre në mënyrë të pavarur. Organizatat joqeveritare theksojnë se gratë do të fuqizohen në momentin që të jenë të pavarur në aspektin ekonomik./REL

Lajme nga vendi

Matura shtetërore do të zhvillohet në shkolla

Published

on

Provimet e maturës shtetërore do të zhvillohen brenda objekteve shkollore nëse shkollat kanë hapësira të mjaftueshme në të kundërtën provimet do të realizohen në hapësirat e fakulteteve të caktuara. Nga Qendra Shtetërore e Provimeve thanë se tashmë kanë pranuar kërkesën e Unionit të Nxënësve të Shkollave të Mesme që matura shtetërore mos te zhvillohet në amfiteatrot e fakulteteve përveç atyre shkollave që nuk i plotësojnë kushtet.

“Të gjitha shkollat që plotësojnë kushtet hapësinore, në përputhje me Rregulloren për Organizimin e Maturës Shtetërore, që do të thotë një metër e gjysmë distancë para dhe pas nxënësit dhe anash, kanë mundësi të japin provimin në hapësirat e mëdha që kanë në shkolla, që janë korridoret apo sallat. Për shkollat e tjera që nuk kanë mundësi të tilla ose nuk i plotësojnë kushtet hapësinore, provimi shtetëror i maturës do të organizohet në lokacione të tjera”, deklaroi Daniella Jovçevska Mihajllovska, drejtore e QSHP.

Nga UNSHM-ja thanë se maturantët tashmë kanë nisur përgatitjet për këto provime duke kujtuar se materiali mësimor ose testet e viteve të kaluara bashkë me përgjigje janë publikuar nga Qendra e Provimeve.

“Tani fillojnë edhe temat projektuese, prezentimi dhe mbrojtja e temave projektuese nga ana e nxënësve dhe shumica e profesorëve veç se kanë filluar me parapërgatitjen e nxënësve për maturën shtetërore. Ai proces besoj se ka filluar mjaft mirë shkaku se nga ana e Qendrës Shtetërore Testuese janë dorëzuar testet prej çdo viti të kaluar plus me përgjigjet e sakta kështu që nxënësit e kanë hapësirën për tu përgatitur sa i përket testit dhe normal ushtrimet dhe parapërgatitjet që i marrin nga ana e profesorëve”, deklalroi Berin Muhamed, kryetar iUNSHM-së.

Dy provimet eksterne të maturës shtetërore për vitin 2024/2025 do të zhvillohen më 31 maj dhe 11 qershor. Rreth 15 mijë maturantë janë regjistruar për të dhënë provimin.

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

Pallati i kulturës në ZHelinë përfundon para zgjedhjeve lokale (video)

Published

on

Komuna e Zhelinës planifikon që të aplikojë në thirrjen e qeverisë për mbështetje të projekteve infrastrukturore për fazën e dytë të pallatit të kulturës. Faza e parë ka përfunduar para dy viteve ndërsa kryetari i kësaj komune Blerim Sejdiu thotë se në thirrjen që ka hapur qeveria do të aplikohet për të marrë mjete të cilët do të jenë të destinuara për të vazhduar dhe përfunduar pjesën e brendshme të pallatit të kulturës në Zhelinë. “Që ta bëjmë të qartë, në mandatin e parë është bërë tërë konstruksioni I objektit në formën karabinë, me izolim, fasadim, dyer, dritare dhe me dysheme.Tani në mandatin e dytë duam që ta vendojmë në funksion që është faza e dytë dhe përfundimtare dhe me këtë mendoj se është sukses I madh sepse të ndërtosh një pallat të kulturës, njejtë si bulevard, janë projekte gjigande ku komunat rurale nuk janë të njohura me pallate kulture.Ajo do jetë një qendër rinore multifunksionale dhe dua që rinia mos të ri në kafe por të merret me punë kreative, artistët do të mund të performojnë artin e tyre dhe mendoj se ky do të jetë një vend shumë I qëlluar për të zhvilluar kulturën në këtë komunë”, deklaroi kryetari I komunbës së Zhelinës Blerim Sejdiu.Sejdiu premton se pallati I kulturës në Zhelinë do të përfundohet para zgjedhjeve lokale në tetor të këtij viti.“Planifikoj që të përfundojmë këtë projekt para shpalljes së zgjedhjeve lokale.Në muajin shkurt kemi aplikuar, në muajin maj pres që të fillojmë me realizimin. Ky muaj do të marrë kohë për shpalljen e tenderit dhe neve mendoj se do të na ngelin katër muaj që ta realizojmë”, deklaroi Sejdiu.Gurrëthemeli për ndërtimin e së njëjtës ishte vendosur në muajin shtator të vitit 2001, me mjete të Tav Maqedonisë.

Continue Reading

Lajme nga vendi

Sjediu mesazh Taravarit:Historia nuk i njeh ata që braktisën betejat (video)

Published

on

Arben Taravari zgjedhjen më të mirë e ka bërë kur është bashkuar me koalicionin VLEN.Dhe e ardhmja është VLEN. Kështu e ka komentuar qëndrimin e fundit të Taravarit, nënkryetari i Lëvizjes Besa Blerim Sejdiu kur u pyet nga Televizioni Koha se pse Taravari thotë se brenda koalicionit nuk ka koordinim.Sejdiu theksoi se Arben Taravari kur I është bashkuar këtij koalicioni ka bërë zgjidhjen më të mirë.Por, ai ka edhe një mesazh për Taravarin. Thotë se historia i mban mend vetëm ata që kanë qëndurar në beteja.Deklarata Blerim SejdiuSejdiu nuk beson se Arben Taravari do të zgjedhë opcione tjera jashtë koalicionit VLEN.

Përplasjet e fundit në koalicionin VLEN dolën në pah, kur njëri prej artnerëve Arben Taravari publikisht tha se qytetarët janë të pakënaqur me koalicionin VLEN dhe se brenda tyre nuk ka koordinim.Këto qëndrime kanë bërë që edhe përkrahësit e partive të kenë përplasje brenda tyre në rrjetet sociale. Intervistën e plotë të nënkryetarit të Lëvizjes Besa Blerim Sejdiu mund ta ndiqni pas përfundimit të edicionit të lajmeve dhe në rrjetet sociale.

Continue Reading

Më të lexuarat