Connect with us

Lajme nga vendi

“20%” nuk paraqet pengesë për Bullgarët, duhet vetëm vullnet i politikanëve

Published

on

Edhe pse në fillim dukej se shqiptarët do të ishin të gjithë për ndryshimet Kushtetuese që kërkohen nga Bashkimi Evropian, së fundmi partitë opozitare shqiptare kanë thënë se nuk do të votojnë “blanko” për këto ndryshime nëse nuk plotësohet edhe kërkesa që gjuha shqipe në Kushtetutë të mos quhet “gjuhë e popullatës që e flasin më shumë se 20 për qind e popullatës”. Kjo kërkesë që duket shumë e logjikshme dhe që nuk duhej të bëhet fjalë është bërë top temë dhe kërkesa kryesore për veprimet e ardhshme të opozitës. A është ky një kërcënim serioz dhe sa ka forcë opozita t’iu thotë jo këtyre ndryshimeve!, shkruan Zhurnal.mk

Opozita nuk garanton votën “për” ndryshimet kushtetuese

Kryetari i Lëvizjes Besa, Bilall Kasami ka thënë se nuk garanton që do të votojë ndryshimet kushtetuese nëse nuk ka propozim që të zëvendësohet 20 përqindëshi me gjuhën shqipe. Kasami kur flet për këtë çështje, mundohet ta artikulojë atë si kërkesë të opozitës. Ai thotë se edhe brenda “Grupit të zjarrit” dhe partive tjera opozitare ka një frymë të mirëfilltë bashkëpunimi dhe kjo mund të reflektohet në kushtëzimin e votimit të Kushtetutës.

Nga ana tjetër, tre deputetët e Parlamentit të Maqedonisë së Veriut, Izet Mexhiti, Merita Koxhaxhiku dhe Kastriot Rexhepi që janë pjesë e “grupit të zjarrit” brenda BDI-së, kanë inicuar ndryshime kushtetuese sa i përket çështjes bullgare por edhe për heqjen e përkufizmit 20 përqind sa i përket përdorimit të gjuhës shqipe.

Me këtë nismë edhe njëherë ky grup riafirmon qëndrimin se janë pro ndryshimeve kushtetuese sa i përket çështjes bullgare dhe rrjedhimisht qëndrojnë fuqishëm në rrugën evropiane. Por njëkohësisht vlerësojnë se është momenti politik që përkufizimi 20 % për gjuhën shqipe të hiqet nga Kushtetuta sepse fundja Kushtetuta nuk hapet çdo ditë dhe tani është rasti që njëkohësisht zbatimin e gjuhës shqipe të vendoset në vendin e merituar.
Aktualisht, gjuha shqipe në kushtetutë përkufizohet si gjuhë, të cilën e flasin më shumë se 20 për qind e numrit të përgjithshëm të popullsisë.

Advertisement

Kërkesa e opozitës shqiptare në Maqedoninë e Veriut është që gjuha shqipe të definohet qartë si gjuhë zyrtare e shtetit, sepse “nuk është në rregull që të kemi gjuhë me përqindje”.

Aleanca dikur insistonte, tani nuk është më e heshtur!

Kur Aleanca për Shqiptarët ishte në opozitë thoshte se nuk do t’i mbështesin ndryshimet e tilla nëse nuk rregullohet, sipas tyre, padrejtësia që i bëhet gjuhës shqipe.

Ilmi Aziri, deputet i kësaj partie kishte thënë se ne kemi theksuar se në momentin që do të bëhet qeveria e zgjeruar, do të jetë edhe numri i mjaftueshëm prej 120 deputetësh që mundëson edhe intervenimin në kushtetutë dhe të largohet ky definim ofendues. Aq më tepër kur të gjitha partitë politike, të paktën në aspektin deklarativ, kanë thënë se nuk pajtohen me definime të tilla dhe se janë të gatshme për t`iu qasur ndryshimeve kushtetuese, për të eliminuar këtë përkufizim.

Por pas hyrjes në qeveri, ministri i Drejtësisë, Krenar Lloga, që vjen nga kjo parti ka thënë se prioritet i grupit të punës do të jetë preambula, por temë debati do të ketë edhe për gjuhën shqipe për përkufizimin e së cilës pret të ketë zgjidhje.

Advertisement

“Në grupin e punës prioritet mbetet preambula, mirëpo aty do të hapen të gjitha temat, përfshirë edhe këtë që u përmend, definimi i gjuhës shqipe. Por, ne do të procesojmë vetëm ato tema, për të cilat do të arrihet numri i nevojshëm i votave dhe unë shpresoj se edhe kjo çështje, e cila na prek neve si shqiptarë, do të marrë vëmendjen e duhur dhe zgjidhjen e duhur ligjore. Besoj se kjo dhe çështje tjera që unë i kam kërkuar, do të mund futen në pakon e ndryshimeve kushtetuese dhe ato të votohen”, ka deklaruar Lloga.

Kryetari i kësaj partie, Arben Taravari ka thënë se partitë maqedonase duhet t’i përmbahen një premtimi që kanë dhënë në vitin 2019 për zgjidhjen e kësaj çështjeje. “Kur ndodhën ndryshimet kushtetuese për Marrëveshjen e Prespës (Marrëveshje me Greqinë për ndryshimin e emrit të shtetit) në vitin 2019 kishim premtime nga të gjitha partitë maqedonase se në hapjen e ardhshme të Kushtetutës gjuha shqipe do të jetë [gjuhë]zyrtare, apo se nuk do të jetë si gjuhë në numër prej ‘20 për qind’ por si fjalë, ‘gjuhë shqipe’. Besoj se ne do të shkojmë deri në fund me këtë kërkesë”, tha Taravari.

Kryeministri është kundër!

Kryeministri Dimitar Kovaçevski ka thënë se prioritet do të ketë vetëm pjesa e preambulës, për përfshirjen e pakicës bullgare në të, ashtu siç parashihet me marrëveshjen me Sofjen.

“Unë mendoj se ne kemi një prioritet. Në Kuvend kemi miratuar një kornizë negociuese që është pranuar edhe nga partia Aleanca për Shqiptarët. Ne do të shohim se si do të rrjedhin bisedimet, por vlerësojmë se hapja e kapitujve dhe vazhdimi i rrugës së integrimit në BE deri në vitin 2030 është prioriteti ynë kryesor”, ka deklaruar Kovaçevski.
Në të njëjtën vijë të mendimit është edhe kryetarja e grupit të punës për ndryshimet kushtetuese, Margarita Caca-Nikollovska, e cila ka thënë se grupi i punës për ndryshime kushtetuese nuk ka mandat të diskutojë për ndryshimin e përkufizimit të gjuhës shqipe në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut, e cila në aktin më të lartë juridik në vend njihet si gjuhë, të cilën e flasin mbi 20 për qind e popullsisë që jeton në këtë shtet.

Advertisement

Nikollovska ka deklaruar për mediat maqedonase se mandati i grupit të punës është i kufizuar dhe se nuk do të ketë lëvizje nga ajo që është ngarkuar nga Qeveria Maqedonisë së Veriut.

A mund të thotë “jo” opozita

Ndryshimet kushtetuese miratohen me dy të tretat, apo me 80 nga 120 votat e deputetëve të Kuvendit të Maqedonisë së Veriut. Shumica parlamentare aktualisht ka 74 vota, që do të thotë se pa votat e opozitës ndryshimet nuk mund të bëhen as për përfshirjen e pakicës bullgare në Kushtetutë.

Duke e pasur parasysh situatën politikë në rajon, sidomos tani kur kemi trazira dhe tensione në Veriun e Mitrovicës, mesazhet e ndërkombëtarëve janë të qarta se nuk duan trazira të reja në Ballkan. Mesazhet e ndërkombëtarëve, e sidomos amerikanëve janë se nuk duan kokë dhimbje shtesë në Ballkan, sepse prioritet kryesor është fitorja në luftën në Ukrainë kundër Rusisë. Maqedonia e Veriut është gjithashtu një plagë që mund të rihapet çdoherë, prandaj ndërkombëtarët nuk do të lejojnë që të krijohet destabilitet politik. Është shumë e pranueshme dhe logjike që “gjuha shqipe” të mos konsiderohet më gjuhë e “20 përqindëshit”, por për këtë duhet të mos ketë kundërshtime nga asnjë parti politike, e që aktualisht VMRO DPMNE haptas është kundër. Andaj, duke pasur parasysh këtë situatë, do të luhet deri në fund në kartën “tërhiqe e mos e këput” me qëllim që të gjitha palët të jenë të kënaqura. Nëse sigurohen vota për ndryshime kushtetuese edhe nga opozita maqedonase, atëherë “gjuha shqipe” do të duhet të pres për një kohë më të mirë!, shkruan Zhurnal.mk

Advertisement
Advertisement

Lajme nga vendi

Mexhiti: Jemi të përkushtuar seriozisht për avancimin e mekanizmave për sigurimin qasjes në drejtësinë ekologjike

Published

on

Zëvendëskryeministri i parë dhe ministri i Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor, Izet Mexhiti, sot mori pjesë dhe mbajti fjalim në konferencën ndërkombëtare me temën “Ombudsmanët dhe Institucionet Kombëtare për të Drejtat e Njeriut dhe Mjedisin”, që do t’u mundësojë ombudsmenëve dhe institucioneve kombëtare të të drejtave të njeriut nga i gjithë rajoni dhe më gjerë të ndajnë njohuritë dhe strategjitë për ruajtjen e të drejtave të njeriut në kushtet e kërcënimeve  ndaj mjedisit.

Në hapje të Konferencës, zëvendëskryeministri i parë Mexhiti, theksoi se në Republikën e Maqedonisë së Veriut e drejta për një mjedis të shëndetshëm si e drejtë themelore e njeriut është e garantuar me Kushtetutë, duke theksuar se në vendin tonë e drejta ekologjike mbulon një gamë të gjerë të rregullimeve juridike në fushën e mjedisit, para së gjithash legjislacioni kombëtar, rregullimi juridik ndërkombëtar, përkatësisht konventat ndërkombëtare dhe marrëveshjet dhe dokumentet tjera juridike në sferën ndërkombëtare, si dhe legjislacioni i Bashkimit Evropian.

“Si Qeveri jemi të përkushtuar seriozisht në krijimin dhe zbatimin e politikave për reduktimin e presionit që njerëzit e ushtrojnë mbi mjedisin, mbrojtjen dhe përmirësimin e cilësisë së mjedisit njerëzor, por edhe sigurimin e mbrojtjes së vetë natyrës dhe biodiversitetit”, duke shtuar se nga ana tjetër, kjo nënkupton sigurimin e një segmenti social përmes pjesëmarrjes së publikut në vendimmarrje, por edhe përmes përdorimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore me qëllim të transformimit të gjelbër të sistemit ekonomik dhe rritjes së mundësive për të ashtuquajturat punë të gjelbra.

Mexhiti, theksoi se Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor ka krijuar mekanizma për qasje të publikut në informata dhe për pjesëmarrje të publikut në vendimmarrje, por është e nevojshme të përmirësohen mekanizmat për sigurimin e qasjes në drejtësinë ekologjike. Sipas tij, është e një rëndësie të veçantë forcimi i rolit të Avokatit të Popullit në sigurimin e drejtësisë ekologjike në vend, si dhe forcimi i aftësisë së institucioneve kombëtare të të drejtave të njeriut për t’iu përgjigjur sfidave ekologjike përmes mësimit dhe nismave të përbashkëta, duke siguruar se ato do të përgatiten dhe pajisen për zgjidhjen e çështjeve të reja.

Armen Grigorjan, përfaqësuesi i Përhershëm i Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP), tha se duhet ta lidhim mbrojtjen e mjedisit jetësor me përmirësimin e drejtësisë, respektimin e sundimit të ligjit dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut. “Gjatë negociatave politike që po zhvillohen në nivel multilateral, përfshirë Samitin e Kombeve të Bashkuara për Klimatin në Azerbajxhan dhe atë për biodiversitetin  në Kolumbi, po ndjehet gjithnjë e më shumë se diskutimet nuk janë të mjaftueshme. Jemi dëshmitarë të sfidave mjedisore me të cilat përballet shoqëria maqedonase në këtë moment. Lufta për shpëtimin e planetit tonë nuk është vetëm politike, por edhe juridike, e bazuar në norma, standarde dhe principe për të drejtat e njeriut, dhe pikërisht në këtë kontekst duhet të mbështesim institucionet kombëtare për të drejtat e njeriut dhe avokatët e popullit për të përmbushur rolet e tyre, veçanërisht në përparimin e të drejtës për një mjedis të pastër, të shëndetshëm dhe të qëndrueshëm. Rolet e tyre në promovimin e drejtësisë mjedisore do të bëhen gjithnjë e më të rëndësishme në vitet në vazhdim, në kohën kur burimet dhe kapacitetet janë tashmë në kufirin e shfrytëzueshmërisë. Por lajmi i mirë është se po vendosen themelet për drejtësinë mjedisore.”

Advertisement

Avokati i Popullit, Naser Ziberi, u ndal në sfidat me të cilat përballet bota nga këndvështrimi i mjedisit dhe efektet shkatërruese nga mungesa e kujdesit. Ai shprehu shqetësimin e tij se gjendja e mjedisit në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe realiteti nuk janë në përputhje me angazhimin kushtetues për një mjedis të shëndetshëm të parashikuar në nenin 43 të Kushtetutës. “Megjithatë, më gëzon fakti  që në këtë konferencë kemi përfaqësues nga Gjykata Supreme dhe avokatë të popullit nga shumë shtete, me kontributin e të cilëve do t’i forcojmë kapacitetet,” deklaroi Ziberi, duke shtuar se deri në tetor të këtij viti, rreth 40 ankesa janë dorëzuar te Avokati i Popullit në lidhje me mjedisin.

Konferenca ndërkombëtare do të mbahet nga 20 deri më 21 nëntor në Shkup dhe është organizuar në kuadër të projektit “Përmirësimi i rolit të Avokatit të Popullit në drejtësinë mjedisore”, e financuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë dhe implementuar në bashkëpunim me Programin e Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) dhe Zyrën e Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut në Shkup.

Continue Reading

Lajme nga vendi

“Titanik 3”, tre vjet burg për Ismet Gurin dhe dënim me kusht për Ejup Alimin

Published

on

Gjykata e Apelit ka miratuar vendim për lëndën Titanik 3, në të cilën të akuzuar për mashtrim dhe shkatërrim të materialit zgjedhor në vitin 2013 janë Ismet Guri dhe Ejup Alimi, në cilësinë e funksionarëve të BDI-së asokohe.

Alsat mëson ekskluzivisht se Guri si i akuzuar i parë është dënuar me tre vjet burg, apo gjashtë muaj më pak se vendimi i Gjykatës Penale. Ndërkaq, për Alimin, të cilin Penalja e dënoi sikur Gurin me tre vjet e gjysmë burg, Apeli ka vendosur që të dënohet me 2 vjet burg me kusht, nëse nuk kryen vepër penale në afat prej pesë vitesh.
Lënda “Titanik 3”, para gjykatave të vendit ndodhet prej vitit 2018-të. Gjatë gjykimit të parë, Gjykata Penale e Shkupit i dënoi Gurin dhe Alimin me nga 3 vjet e gjysmë burg, por Gjykata e Apelit në Shkup këtë e shfuqizoi dhe e riktheu lëndën nga e para. Penalja sërish i dënoi të akuzuarit me të njëjtën lartësi të dënimit, ndërkaq të akuzuarit sërish u ankuan në Apel, për çka tani Apeli ka miratuar vendimin.

Akuza për mashtrim dhe shkatërrim të materialit zgjedhor u përfaqësua nga ish Prokuroria Speciale Publike, por që më pas u trashëgua si lëndë nga Prokuroria Publike. Procesi gjyqësor ishte përcjellë me shumë lëshime dhe parregullsi, akuza për zvarritje të qëllimshme dhe presione politike, duke e bërë në të njëjtën kohë lëndën me numrin më të madh të dëshmitarëve të propozuar nga mbrojtja dhe pala e akuzës. /Alsat.mk

Continue Reading

Lajme nga vendi

AUV: Sekuestrohen dhe asgjësohen 366 kilogramë mish dhe produkte mishi në një restorant në Ohër

Published

on

Shërbimet inspektuese të Agjencisë për Ushqim dhe Veterinari (AUV) gjatë zbatimit të mbikëqyrjes së rregullt më datën 18 të këtij muaji në Ohër, nga një objekt hotelerie kanë sekuestruar dhe asgjësuar ushqime të pasigurta (mish dhe produkte të mishit) në sasi të përgjithshme prej 366 kilogramë.

Me kontrollin, siç informon sot AUV, përveç ushqimeve të pasigurta, janë konstatuar edhe mospërputhje në lidhje me higjienën tek ky operator ushqimor.

 “Për lëshim në qarkullim  të ushqimit të pasigurt, operatori është dënuar me gjobë prej 1.000 euro në kundërvlerë të denarit dhe 400 euro në kundërvlerë të denarit për personin përgjegjës në personin juridik. Në lidhje me konstatimet e mospërputhjeve sa i përket higjienës, ai është dënuar edhe me të njëjtën masë gjobë”, thuhet në njoftimin nga AHV.

Continue Reading

Më të lexuarat