Lajme nga bota
Ukrainë: 1000 ditë luftë dhe pasojat e saj
Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës ka pasoja mbarëbotërore. Me më shumë se 10 milionë të dëbuar, lufta në Ukrainë, sipas të dhënave të UNHCR-së, ai ka shkaktuar krizën më të madhe të dëbimeve në mbarë botën.
Përpara 1000 ditësh Rusianisi sulmin e zgjeruar ndaj Ukrainës. Pas avancimeve të shpejta të ushtrisë ruse mbrojtësit ukrainas ia dolën, që ta sprapsin sulmuesin kryesisht në kufirin verior. Edhe në jug Ukraina e zhvendosi ushtrinë ruse pas Dnjipros, lumi më i madh i vendit. Në verën 2024 ushtria ukrainase ndërmori me sukses kundërsulmet në territorin rus në Oblast Kursk. Ushtria zyrtare ukrainase u mbështet gjatë këtij kundërsulmi pjesërisht nga grupet partizane paraushtarake.
Pjesë të tjera të mëdha të Ukrainës – kryesisht në rajonin Lugansk, Donjeck, Zaporishja dhe Kerson – vazhdojnë të mbeten nën kontrollin rus. Gadishullin e Krimesë Moska e pushtoi në mars 2014 duke e aneksuar. Në përgjithësi fronti për rreth dy vjet nuk ka lëvizur. E ndërkohë kjo po duket si një luftë cfilitëse.
Miliona janë në arrati
Me më shumë se 10 milionë të dëbuar, lufta në Ukrainë, sipas të dhënave të UNHCR-së, ka shkaktuar krizën më të madhe të dëbimeve në mbarë botën.
6,7 milionë refugjatë ukrainas kanë gjetur strehim në vendet europiane: vetëm në gjysmën e parë të vitit 2024 këtyre iu shtuan edhe 400.000 të tjerë. Brenda Ukrainës një pjesë e madhe prej rreth 4 milionë vetë vazhdojnë të jenë në arrati duke u larguar nga pjesa lindore e vendit të tyre. “Një numër i madh fëmijësh po vazhdojnë të ndjekin mësimet online duke mbetur kësisoj të shkëputur nga intekativiteti social dhe përvojat në klasë”, tha javën e kaluar në Gjenevë Kelly T. Clements, zëvendëse e Komisares së Lartë të UNHCR-së.
Gjendja humanitare në përgjithësi që nga fillimi i luftës në Ukrainë është përkeqsuar në mënyrë dramatike, sipas të dhënave të Zyrës së OKB-së për Çështjet Humanitare (UNOCHA).
Sipas të dhënave të OKB-së rreth 40 përqind e popullsisë është e varur nga ndihma humanitare. Për të mbuluar nevojat themelore të këtyre njerëzve, UNOCHA-së dhe UNHCR-së i nevojiten ndihma në vlerën rreth 4 miliardë euro.
Ekonomia ruse e luftës po tregon qëndrueshmëri
Bashkimi Europian dhe të tjerë aleatë perëndimorë që nga fillimi i sulmit rus ndaj Ukrainës përpara 1000 ditësh i kanë vendosur sanksione ekonomike Rusisë, megjithatë pasojat nuk e kanë dhënë efektin e parashikuar. Pas një dobësimi të përkohshëm në vitin 2022 produkti bruto në vend i Federatës Ruse përmes riorientimit nga ekonomia e luftës dhe falë mbështetjes nga Pekini e mori veten shpejt. E njëjta gjë vlen edhe për kursin e këmbimit të rublës.
Kjo shpjegohet ndër të tjera me faktin, se bllokada ndaj importeve të energjisë me bazë fosile si gazi natyror, nafta dhe qymyri nga Rusia, nuk dha efektin e parashikuar për të pakësuar dukshëm të ardhurat e Moskës nga eksporti. Koncernet shtetërore gjetën tregje të tjera për shitjen e lëndëve të para si në Kinë dhe Indi. Po ashtu ka disa të dhëna, që pasuritë nëntokësore ruse pavarësisht embargos përfundojnë në vendet e BE-së – përmes rrugëve të tërthota nga vende të treta. Rritja e çmimit të gazit natyror nga Rusia, ka bërë që humbjet prej sanksioneve të mos jenë as të ndjeshme sa kishin shpresuar shtetet sanksionuese.
Miliarda për ushtrinë ukrainase
BE-ja dhe NATO mbështesin Ukrainën jo vetëm përmes sanksioneve ndaj Rusisë agresore, por Kievi merr edhe ndihma financiare dhe humanitare. Kontributin më të madh e ka dhënë SHBA-ja.Që nga fillimi i luftës më 24 shkurt 2022 dhe fundi i gushtit 2024 SHBA kanë vënë në dispozicion gati 85 miliardë euro, sipas vlerësimeve të Institutit të Kielit për Ekonominë Botërore. Ndihmat e BE-së si dhe të vendeve anëtare brenda kësaj periudhe kohore kanë qenë mbi 100 miliardë euro. Po ashtu Mbretëria e Bashkuar dhe Kanadaja janë ndër vendet më të mëdha donatore.
Presidenti i ri i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, në fushatën elektorale ka deklaruar, se do të pakësojë dukshëm ndihmat për Ukrainën. Ukraina mund ta ketë një shans për të luftuar kundër Rusisë vetëm nëse vendet e tjera donatore do t’i shtojnë ndihmat e tyre./DW
Lajme nga bota
Tragjedi në Egjipt! Mby’tet varka turistike, 45 persona të zhdu’kur
Një varkë turistike është mbytur në ujërat e Egjiptit.
Sipas medieve të huaja, rreth 45 persona rezultojnë të zhdukur, 31 turistë dhe 14 anëtarë të ekuipazhit. Varka shoqëronte zhytësit në Detin e Kuq në Egjipt.
“Tridhjetë e një turistë të kombësive të ndryshme, së bashku me 14 anëtarë të ekuipazhit të një anijeje turistike që ishte në një lundrim afër bregut të Marsa Alam”, në Detin e Kuq në Egjipt, “janë të humbur”, shkruan “La Repubblica”.
Lajme nga bota
Trump planifikon largimin e ushtarëve transgjinorë nga trupat amerikane, do të firmosë urdhrin në ditët e parë të mandatit
Donald Trump pritet të nënshkruajë një urdhër ekzekutiv që do të largojë trupat ushtarakë transgjinorë nga forcat e armatosura amerikane që në ditët e tij të para në detyrë.
Presidenti i zgjedhur raportohet se po përgatitet të lëshojë një urdhër pas inaugurimit të tij më 20 janar, i cili në mënyrë efektive do të ndalonte personat trans që shërbejnë në ushtri – dhe më pas do të shkarkonte mijëra ushtarë trans, sipas The Times.
Në mandatin e tij të parë në detyrë, Trump deklaroi se SHBA-ja nuk do të “pranonte apo lejojë” më personat trans në ushtri, duke përmendur “kosto të jashtëzakonshme mjekësore dhe përçarje”, shkroi ai në 2017. Ndalimi hyri në fuqi në 2019.
Presidenti Joe Biden e ndryshoi atë politikë , e cila ishte objekt i disa padive. Tani, Trump pritet të anulojë menjëherë urdhrin e Biden dhe të shkojë më tej duke dëbuar trupat trans që aktualisht shërbejnë.
Veprimi ekzekutiv është midis një grumbulli urdhrash që presidenti i zgjedhur po planifikon të lëshojë sapo të rihyjë në Shtëpinë e Bardhë , duke përfshirë veprime gjithëpërfshirëse mbi emigracionin.balkanweb
Lajme nga bota
Netanjahu miraton në parim marrëveshjen e armëpushimit me Hezbollahun, CNN: Pakti s’do jetë final derisa të zgjidhen të gjitha çështjet
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu miratoi “në parim” marrëveshjen e armëpushimit me Hezbollahun gjatë një konsultimi për sigurinë me zyrtarët izraelitë të dielën mbrëma, tha një burim i njohur me këtë çështje sipas CNN.
Këto dhe detaje të tjera janë ende duke u negociuar dhe burime të shumta theksuan se marrëveshja nuk do të jetë përfundimtare derisa të zgjidhen të gjitha çështjet.
Burime të njohura me negociatat thanë se bisedimet duket se po ecin pozitivisht drejt një marrëveshjeje, por gjithashtu pranuan se ndërsa Izraeli dhe Hezbollahu vazhdojnë të sulmojnë, duke shtuar se një hap i gabuar mund të përmbysë bisedimet.
Ditët e fundit, Hezbollahu ka shqyrtuar një propozim të mbështetur nga SHBA për një pauzë 60-ditore në luftime që disa shpresa mund të përbëjnë bazën e një armëpushimi të qëndrueshëm.
Izraeli nisi një ofensivë të madhe në Liban në mesin e shtatorit pas disa muajsh të sulmeve kufitare që filluan më 8 tetor të vitit të kaluar kur Hezbollahu sulmoi territorin e kontrolluar izraelit në solidaritet me Hamasin dhe palestinezët në Gaza.
Që atëherë, Izraeli ka nisur një pushtim tokësor, ka vrarë disa liderë të Hezbollahut, duke përfshirë një nga themeluesit e tij, Hassan Nasrallah.
-
Lajme nga vendi2 years ago
Zyra e Avokatit të Popullit në Tetovë sot do të jetë e hapur
-
Lajme nga vendi2 years ago
Nesër në Maqedoni do të shpallet gjendje krize në energjetikë, nga 1 shtatori hyjnë në fuqi masat për kursim
-
Lajme nga vendi2 years ago
Kovaçevski paralajmëroi drejtor të ri të Drejtorisë për Zbatimin e Sanksioneve