Connect with us

Lajme nga vendi

EURACTIV: 100 mijë maqedonas kanë marrë nënshtetësinë bullgare

Published

on

Aktualisht, 100.000 qytetarë maqedonas kanë marrë nënshtetësinë bullgare, që do të thotë se kanë vërtetuar rrënjët e tyre bullgare, shkruan Euractiv në një artikull lidhur me ndarjen e rrugës së pranimit të Shqipërisë në BE nga ajo e Maqedonisë së Veriut, me grupet e para të negociatave që do të hapen zyrtarisht më 15 tetor, sipas një vendimi unanim të ambasadorëve të vendeve anëtare të Bashkimit Evropian të mërkurën (25 shtator).

Rruga e dy vendeve të Ballkanit Perëndimor drejt anëtarësimit në BE u shoqërua me fillimin e negociatave të nisura zyrtarisht në verën e vitit 2022. Megjithatë, për shkak të mosmarrëveshjeve midis Shkupit dhe Bullgarisë, hapja aktuale e kapitujve është shtyrë pa fund duke ndikuar drejtpërdrejt në progresin e Tiranës.

Por tani, hapi i radhës pritet të bëhet nga Shqipëria në mes të tetorit në kuadër të konferencës ndërqeveritare dhe hapjes së “Klasterit 1 – Themelet”.

Ky grup përfshin disa kapituj – Prokurimi, Statistikat, Gjyqësori dhe të drejtat themelore, drejtësia, liria dhe siguria dhe kontrolli financiar.

Ky është një lajm i mirë për Shqipërinë në përpjekjet e saj për të përmbushur kërkesat për të avancuar në rrugën e saj në BE, por është një pengesë për Maqedoninë e Veriut, e cila edhe një herë dështon të bëjë një hap vendimtar drejt anëtarësimit në BE.

Advertisement

Pas vitesh zhgënjimi, Bullgaria dhe Maqedonia e Veriut ranë dakord nën presidencën franceze të BE-së në korrik 2022, që të ndryshojnë kushtetutën e saj dhe të përfshijnë pakicën bullgare së bashku me pakicat e tjera të përmendura aktualisht si “populli turk, populli vllah, populli serb, romët, popullit boshnjak dhe të tjerëve”.

Kjo do të bënte që Sofja të heqë veton e saj dhe të përparojë bisedimet e Shkupit. Megjithatë, marrëveshja nuk është zbatuar për shkak të mungesës së vullnetit politik dhe konsensusit në Maqedoninë e Veriut, që do të thotë se të dy vendet e kanë parë procesin e tyre të pranimit të ngecur.

Aktualisht, 100.000 qytetarë maqedonas kanë marrë nënshtetësinë bullgare, që do të thotë se kanë vërtetuar rrënjët e tyre bullgare, shkruan Euractiv.

Që kur partia nacionaliste VMRO-DPMNE fitoi zgjedhjet majin e kaluar, qeveria e re e Hristijan Mickoski e ka bërë të qartë se dëshiron të rinegociojë të ashtuquajturin “kompromis francez”.

Siç pritej, BE-ja e hodhi poshtë këtë qëndrim dhe paralajmëroi se hapi tjetër do të ishte shkëputja e Maqedonisë së Veriut nga Shqipëria dhe dhënia e shansit Tiranës për të avancuar.

Advertisement

Pas zgjedhjeve të majit, Maqedonia e Veriut u përball me fqinjët e saj grekë dhe bullgarë. Së pari, presidentja e re e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, sfidoi Greqinë duke mos përdorur emrin kushtetues “Maqedonia e Veriut” gjatë fjalimit të saj të inaugurimit.

Maqedonia e Veriut i shtoi emrin “Veriu” në vitin 2018 për t’i dhënë fund një mosmarrëveshjeje të gjatë me Greqinë, pas marrëveshjes historike të Prespës.

Kohët e fundit, qeveria e Mickoskzgjodhi një luftë me Sofjen me pretekstin se protokolli i Presidentit bullgar nuk e kishte vendosur flamurin e Maqedonisë së Veriut gjatë një vizite të fundit të Siljanovska-Davkova në Sofje.

Në fakt, vizita ishte jozyrtare, pasi Siljanovska-Davkova erdhi për të marrë pjesë në një shfaqje operistike dhe nuk ka asnjë kërkesë protokollare për të mbajtur flamurin në këtë rast.

Episodi, megjithatë, po helmon marrëdhëniet dhe presidenti bullgar la të kuptohet se skandali u organizua nga forca të fuqishme që nuk dëshirojnë që Maqedonia e Veriut të bëhet pjesë e BE-së.

Advertisement

Ndarja e Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut në rrugën eurointegruese ka qenë temë debati edhe para disa viteve, kur Holanda e pengonte procesin eurointegrues të Shqipërisë. Në atë periudhë kërkohej ndarja e Maqedonisë nga Shqipëria.

Lajme nga vendi

ISHP: 51 raste të reja me HIV janë shënuar këtë vit

Published

on

51 persona këtë vit janë prekur nga virusi HIV, 48 prej tyre janë meshkuj ndërsa 3 femra. Ndërkaq pesë persona kanë humbur jetën si pasojë e kësaj sëmundje. Epidemiologu nga Instituti i Shëndetit Publik, Dragan Koçinski thotë se pjesa më e madhe e pacientëve nuk e dinë se janë të infektuar me virusin HIV.

“Vetëm këtë vit janë regjistruar 51 raste… Numrat e këtij viti tregojnë se pjesa më e madhe e tyre janë të gjinisë mashkullore, persona që jetojnë në Shkup, dhe persona të popullsisë së re, këtu përfshihen persona të moshës 20 deri 29 vjeç. Marrëdhënia seksuale është mënyra e vetme që është paraqitur si transmetim i infeksionit”, deklaroi Dragan Koçinoski, Instituti i Shëndetit Publik (ISHP).

Nga anketa e bërë në shkollën e mesme të mjekësisë, Pançe Karagjozov, kryesisht me nxënësit e vitit të 3 dhe 4, ka rezultuar se pjesa më e madhe e tyre nuk përdorin mjete mbrojtëse, gjatë marrëdhënieve seksuale.

“Kemi bërë anketë, ku ishin të përfshirë 163 nxënës nga viti i 3 dhe 4 dhe morëm rezultate, fillimisht nga aktiviteti seksual i tyre, parandalimi i shtatzënisë së padëshiruar, dhe parandalimi i sëmundjeve infektuese seksuale mes tyre edhe të Sidës. Morëm rezultate dështuese, pasi që një e treta e të rinjve që janë aktivë në marrëdhënie seksuale nuk përdorin mjete mbrojtëse”, tha Nina Knags, profesoreshë.

Sipas statistikave të përgjithshme në vend, 687 persona janë infektuar me virusin HIV, ndërsa deri më tani 131 persona kanë humbur jetën. /Alsat.mk

Advertisement
Continue Reading

Lajme nga vendi

Studentët nuk kanë njohuri të mjaftueshme për infeksionet seksualisht të transmetueshme tha profesoresha në Shkollën e Mesme të Mjekësisë në ditën botrore të Sidës

Published

on

Studentët nuk kanë njohuri të mjaftueshme për infeksionet seksualisht të transmetueshme dhe këtë e pamë përmes ligjëratave, aktiviteteve programore dhe përmbajtjeve, tha sot Nina Knags, profesoreshë në Shkollën e Mesme të Mjekësisë, “Dr. Pançe Karagjozov”. Shoqata për Edukim dhe Kërkim Shëndetësor HERA për 1 Dhjetorin – Ditën Botërore të SIDA-s, në bashkëpunim me shkollën e mesme, organizuan një workshop për nxënësit e shkollave të mesme, të realizuar nga një ekip gjimnazistësh të cilët përçuan njohuritë tek shokët e klasës, miqtë dhe të njohurit e tyre. në temën e infeksioneve seksualisht të transmetueshme, me fokus rëndësinë e parandalimit të HIV-it

“Nxënësit shpesh bëjnë seks të pambrojtur pa qenë të vetëdijshëm për pasojat, si transmetimi i infeksioneve seksualisht të transmetueshme apo rreziku i shtatzënisë së paplanifikuar. Është e rëndësishme që të rinjtë të kenë ku të drejtohen për të marrë informacion të saktë para së gjithash, por edhe në rast dyshimi. Prandaj, Qendra Rinore ‘Dua të di’ është jashtëzakonisht e rëndësishme, sepse është një hapësirë ​​e sigurt ku të rinjtë mund të testohen falas dhe në mënyrë konfidenciale dhe të marrin përgjigje për të gjitha pyetjet e tyre”, tha profesori.

Dragan Kocinski, shef i Departamentit të Epidemiologjisë së Sëmundjeve Infektive në Institutin e Shëndetit Publik (PIH), thotë se sipas të dhënave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) në vitin 2023, rreth 39.9 milionë njerëz jetojnë me HIV në mbarë botën. Përafërsisht 630,000 njerëz vdiqën nga shkaqe të lidhura me HIV në 2023. Rreth 1.3 milion njerëz janë të infektuar me HIV në 2023.

“Në fushën e aktiviteteve për trajtimin e epidemisë së HIV-it, është e rëndësishme të vazhdohet testimi falas dhe konfidencial që ofrohet përmes disa qendrave dhe organizatave të shoqërisë civile në vend, në mënyrë që çdo person që jeton me HIV të ketë akses në teknologjinë moderne. trajtim i cili mundëson jetë të gjatë dhe cilësore dhe së bashku me organizatat joqeveritare të vazhdojmë të punojmë në ngritjen e vetëdijes dhe uljen e stigmës”, tha Kocinski.

Drejtuesja e programit në HERA, Eva Spasevska, përsëriti se parandalimi i HIV-it është kyç, por për fat të keq, fondet për parandalim nga Programi parandalues ​​për infeksionet me HIV janë duke u reduktuar në vazhdimësi dhe përkujtoi se ekziston rreziku i ndalimit të shërbimeve që i shfrytëzon. mbi 8,000 qytetarë dhe që parandalojnë epideminë e HIV-it dhe ofrojnë parandalim të shpëtimit të jetës.

Advertisement

“Duke investuar në parandalimin dhe testimin, do të gjejmë më shumë njerëz që jetojnë me HIV që nuk janë të vetëdijshëm për të, gjë që në afat të gjatë do të rezultojë në një reduktim drastik të numrit të infeksioneve të reja dhe në shtypjen e epidemisë”. HERA, si organizatat e tjera të shoqërisë civile që punojnë në këtë fushë, është një partner i rëndësishëm i institucioneve, sepse ato gjithashtu punojnë me qytetarët në terren dhe kanë kontakte me komunitetet e cenueshme dhe njerëzit që kanë qasje të vështirë, ose nuk kanë akses në shërbimet shëndetësore. fare. Duhet angazhim i përbashkët i të gjitha palëve të interesuara sepse shëndeti është e drejtë, e jo privilegj dhe mirëmbajtja e shërbimeve parandaluese është në të mirë të të gjithë qytetarëve”, tha Spasevska./sdk.mk/

Continue Reading

Lajme nga vendi

Greqia konfirmoi se po fillon ndërtimi i pikës kufitare Markova Noga-Lemos në Prespë, e mbyllur prej 57 vitesh

Published

on

Vendkalimi kufitar Markova Noga – Lemos ndërmjet Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Republikës së Greqisë do të fillojë të ndërtohet vitin e ardhshëm dhe do të hapet në vitin 2027. Me këtë, pas 60 vitesh pas mbylljes së pikëkalimit, do të mund të kalohet sërish mes dy vendeve dhe kjo do të ndikojë shumë në zhvillimin e turizmit dhe ekonomisë në rajonin e Prespës. Këtë e kanë konfirmuar për Sdk.mk autoritetet greke dhe Zyra e Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) në vend, e cila zbaton projektin “BE për Prespën”.

Pika kufitare e Markova Nogës midis Greqisë dhe Jugosllavisë u mbyll në vitin 1967 me vendim politik të juntës ushtarake greke që më pas erdhi në pushtet me grusht shteti, por mbeti e mbyllur deri më sot edhe pas shfuqizimit të monarkisë dhe rënies së juntës së vitit 1974.

Jorgo Amanatidis, guvernator rajonal i zonës së Maqedonisë Perëndimore, tha për Sdk.mk se pala greke është duke punuar në këtë projekt, i cili është një hap kyç për forcimin e marrëdhënieve dypalëshe midis dy vendeve dhe do të sjellë përfitime të konsiderueshme mjedisore, sociale dhe ekonomike për rajonin. Aktualisht po punohet për fazën e dytë të projektit “Stacioni kufitar në zonën e Liqenit të Prespës: Aktivitete përgatitore për ngritjen e pikës kufitare” (BorPres) në kuadër të programit INTERREG IPA CBC 2014-2020.

Projekti për rihapjen e pikës kufitare është pjesë e Marrëveshjes së Prespës të nënshkruar në vitin 2018, e cila ndryshoi emrin kushtetues të shtetit dhe zgjidhi mosmarrëveshjen 30-vjeçare mes dy vendeve. Në vitin 2019 u nënshkrua marrëveshja për rihapjen e kalimit në Prespë.

Continue Reading

Më të lexuarat