Qytetarët e varfër janë cak i shtypjes dhe presionit në emër të ligjit nga përmbaruesit. Ata që më së shumti kanë nevojë të marrin para hua apo borxh nga banka ose shoqëri të tjera juridike për arsye jetike e për të plotësuar ndonjë nevojë të tyre esenciale, por për shkaqe të tjera nuk mund ta paguajnë borxhin në kohë, fundosen dhe përfundojnë nga intervenimi ç’njerëzor i përmbaruesve. Pra, në emër të ligjit përmbaruesit shkelin ligjin me dy këmbë, dhe i “zhveshin” qytetarët, pra gjithçka i marrin vetëm shpirtin ua lënë. E kjo është shkelje e ligjit duke marrë edhe mjetet shtëpiake, si televizor e frigorifer, duke ndërprerë e bllokuar burimet e vetme financiare si rrogën apo pensionin, shtesat për fëmijë, e të tjera. Nga ana tjetër kamata sipas dispozitave ligjore aktuale nuk ka tavan, dhe një qytetarë që ka borxh 3 mijë euro zhytet deri në 15 mijë euro e më shumë, kjo i bie që qytetari vdes e nuk mund ta paguajë borxhin, por kamata vazhdon të jetojë e të rritet pa ndërprerje, madje t’i bartet edhe trashëgimtarëve. Kjo nënkupton që me ligjet që duhet të jenë në shërbim të qytetarëve shkatërrohen qytetarët. Avokati i popullit, Naser Ziberi, gjatë prononcimit të tij për Zhurnal, tha që kanë ngritur procedurë për ndryshime në këtë ligj për kamatën, si dhe ankesat që vijnë nga qytetarët deri te avokati i popullit për dëmet që ua shkaktojnë përmbaruesit janë rrëqethëse, shkruan Zhurnal.
Përmbaruesit në mbrojtje të interesit të bankave shkatërrojnë dhe fundosin qytetarët –
Përmbarimi është i paraparë si instrument me qëllim që të mos dëmtohen bankat apo kreditorët ato që kryesisht japin hua. Dhe, si i tillë paraqet instrument efikas sepse në të kaluarën gjyqet kanë qenë të mbushura me lëndë dhe këto shoqëri bankare nuk kanë mund t’i realizojnë të drejtat e tyre, prandaj është paraparë përmbarimi si shërbim publik i cili ushtrohet nga përmbaruesit. Por, në realitet ky shërbim publik kur shkelet nga vetë përmbaruesit kjo shkon krejt në kurriz të qytetarëve duke dëmtuar deri në palcë si pasojë e ngarkesës dhe shtimit të borxhit, deri në afat të pa caktuar.
Avokati i popullit, Naser Ziberi, për Zhurnal tha se nuk është problemi te ekzistenca e përmbaruesve, por te shkeljet e dispozitave ligjore që bëhen pikërisht nga këta përmbarues. Sepse, sipas tij përmbaruesit marrin mjete që nuk janë të parapara për përmbarim, kamata nuk ka tavan, bllokohet burimi i vetëm financiar e të tjera, që krejt këto rëndojnë jetesën e qytetarëve.
“Nuk paraqet problem sistemi, por keqpërdorimi sistemit. Do të thotë rastet kur përmbaruesit nuk respektojnë dispozitat ligjore për përmbarim, ligjeve për marrëdhënie obligative të cilat shpesh herë shkelen nga ana e përmbaruesve. Këto shkelje shpesh herë ndodhin në rastet kur përmbaruesi nuk e bënë informimin në kohë të kreditorit apo atij që ka borxh, pra mos njoftimi në kohë ja shkurton mundësinë qytetarit që ta shlyejë borxhin dhe mos t’i bllokohet llogaria, mos t’i rritet kamata. Problemi i dytë paraqitet kur përmbaruesi merr mjetet të cilat me ligj janë të ndaluara të preken siç janë ndihma sociale, shtesat fëmijërore, e kështu me radhë, ose merren më shumë mjete se sa me ligj është e lejuar. Kur një qytetarë e ka burim të vetëm financiar rrogën apo pensionin, përmbaruesi nuk guxon ta ndalojë më shumë se një të tretën, por në praktikë ndodhë e kundërta”, tha avokati popullit, Naser Ziberi, për Zhurnal.
Ai shtoi se, problem tjetër shumë serioz janë edhe mjetet që përmbarohen, pasi shpesh herë ndodhë të përmbarohen mjete që janë ekzistenciale si kushte elementare për jetesë, duke përfshirë këtu edhe mobiljet e shtëpisë, aparate të ndryshme si televizor, frigorifer, mjete të cilat ligjërisht janë të përjashtuara nga përmbarimi.
Por, nuk është kjo e tëra pasi çështja kryesore dhe shumë problematike e dëmtuese për qytetarët është edhe mungesa e një tavani për kamatën. Pra, në mënyrë legjitime kamata rritet pa ndërprerë dhe kalon shumën e borxhit, dhjetëfishohet deri në pa kufi. E kjo rëndon dhe shton borxhin sa më shumë, që qytetarët mos të kenë mundësi kurrë në jetë ta shlyejnë atë borxh, që i bie edhe nëse paguajnë me këste paguajnë vetëm kamatën por jo edhe borxhin. Më e trishtë se kaq, qytetari vdes por borxhi vazhdon të jetojë dhe i transferohet trashëgimtarëve.
“Kamata me ligjin për marrëdhënie obligative dhe ligjin për përmbarim nuk është e kufizuar, kur bëhet fjalë për kamatën ndëshkuese ajo nuk ka tavan. Nëse një qytetarë për një vit, dy, tre nuk ka mundësi për ta kthyer borxhin e ecën pa ndërprerë kamata, dhe në këtë mënyrë qytetari asnjëherë nuk mund të lirohet nga borxhi. E për këtë çështje ne kemi dërguar propozim deri në Qeveri që të ndryshojnë dispozitat e ligjit për marrëdhënie detyrimore, neni 286A, dhe të thuhet se: kur kamata ndëshkuese do ta arrijë shumën e borxhit kryesor të ndërpritet që të mos rritet më tutje. Ky propozim edhe pse me vonesë është pranuar, tani ka kaluar fazën e parë në Kuvend dhe pritet faza e dytë”, tha Ziberi.
Kur flasim për përmbarues dhe qytetarët si palë të dëmtuar, avokati i popullit tha për Zhurnal se ka jashtëzakonisht shumë ankesa nga qytetarët të cilat janë rrëqethëse, një borxh prej 3 mijë eruove, i bëhet 10 mijë e deri 15 mijë euro, ose mos të flitet për shumë më të mëdha kur borxhi është 20 mijë apo 30 mijë euro, qytetarët vdesin dhe nuk arrijnë ta paguajnë borxhin, madje u bartet edhe trashëgimtarëve borxhi.
Nuk ka mundësi logjike që një qytetarë me një pagë minimale përnjëherë të paguajë një shumë aq të lartë të borxhit, edhe nëse paguan me këste i bie që paguan vetëm kamatën por jo edhe borxhin, prandaj mos kufizimi i kamatës ndëshkuese paraqet problem serioz për qytetarët. Prandaj, kur kërkohen shkaqet tjera pos mungesës së punës se përse qytetarët braktisin vendin, në këtë shkaqe mund të llogaritet edhe kjo “përdhosje” e dinjitetit të qytetarët që në emër të ndihmës e mbrojtjes ligjore shkatërrohen, fundosen dhe dëmtohen maksimalisht qytetarët. /Zhurnal.mk